Bijdrage: Begroting 2023 (raads­be­han­deling)

Voorzitter,

8 juli 2021, weet u het nog? Toen riep deze gemeenteraad de noodtoestand voor het klimaat uit via onze aangenomen motie. Dan verwacht je dat dit college handelt vanwege deze noodtoestand voor het klimaat. Kan de wethouder ons uitleggen wat de noodtoestand voor het klimaat inhoudt? Hoe handelt de wethouder hierna. Wat doet zij?

Het gaat slechter dan ooit met onze planeet. Zonder radicaal andere keuzes te maken, koersen we af op een stijging van de temperatuur van vier graden, aan het einde van deze eeuw. Nu zien we al de gevolgen van deze temperatuurstijging. De mens, die slechts 0,01 procent van het leven op aarde vertegenwoordigt, is daar verantwoordelijk voor. Het klimaat zou zich nog kunnen herstellen als het roer radicaal omgaat. En terwijl het ene na het andere rapport leert dat de planeet er veel slechter voor staat dan we al dachten, dat de temperatuurstijging sneller gaat dan gedacht, wachten wij hier in Rotterdam nog altijd met smart op de groene daden van dit college. Dit college mag dan van mening zijn dat zij al heel veel doet, maar dit klimaatbeleid toont een schokkend gebrek aan ambitie. Het gebrek aan dadendrang steekt schril af bij wat er om ons heen gebeurt. Geen moeite zou teveel moeten zijn om klimaatverandering af te wenden.

Dit college is een college dat vooral afschuift, aan klimaattafels waar grootvervuilers zijn oververtegenwoordigd en doorschuift naar toekomstige generaties. Er wordt voornamelijk gewezen naar het Rijk en de gelden van het Rijk. En wat als die gelden niet komen?

Rotterdam is verantwoordelijk voor ongeveer 25% procent van de landelijke CO2-uitstoot. Ruim negentig procent van de stedelijke CO2 uitstoot komt voort uit de bedrijvigheid in in de haven, voornamelijk veroorzaakt door de fossiele bedrijven. Maar het college richt zich op de overige tien procent en verschuift hiermee de aandacht van het systeem naar het individu. Mensen kunnen op individueel niveau een positieve invloed hebben, maar het echte probleem ligt bij de grote fossiele bedrijven die de wereld naar de afgrond duwen. Het idee dat het individu de verantwoordelijkheid heeft om de klimaatverandering te bestrijden past wel binnen het neoliberale systeem. Ondertussen wordt de fossiele industrie geen strobreed in de weg gelegd. Sterker nog, de aanwezigheid van de fossiele industrie wordt gelegitimeerd door dit college door haar partner te maken in de uitvoering van publiek beleid. De fossiele industrie keuvelt lekker mee aan de klimaattafels, we zien ze terug in het onderwijs en in het domein van werk en inkomen. Maar het klimaat trekt zich hier niks van aan. De klimaatcrisis wordt steeds erger. Niets doen is geen optie en kost uiteindelijk alleen maar meer. Wij zeggen: neem afscheid van de fossiele industrie, verbreek alle banden met fossiele bedrijven en spoor andere organisaties aan om hetzelfde te doen. Want hoe je het wendt of keert, je zal toch afscheid moeten nemen van de fossiele industrie.

We denken altijd dat zaken niet anders kunnen. Een omwenteling vindt men nooit een prettig iets. Maar als er eenmaal een nieuw verhaal klaarligt, kunnen we ons het oorspronkelijke niet meer voorstellen. Het ontbreekt ons eerder aan een helder idee hoe het alternatief, een nieuwe wereld er zou kunnen uitzien. En daarom onze motie.

Voorzitter, de energietransitie gebeurt in de haven. Het onderbrengen van de portefeuilles haven en energietransitie bij verschillende leden van het college vinden wij geen gelukkige keuze omdat de energietransitie zich voor ruim negentig procent afspeelt in de haven. Voor ons is er maar één verantwoordelijk voor de energietransitie en dat is de wethouder klimaat. Daarom onze motie om de portefeuille Haven onder te brengen bij het collegelid verantwoordelijk voor de energietransitie.

En voorzitter, waarom is minder vlees eten nog steeds geen belangrijk thema in het Rotterdamse klimaatbeleid? Naast alle adviezen voor bewoners van dit college ontbreken adviezen om minder vlees te consumeren. Maak ook dit is een punt in je klimaatbeleid. Het klimaatprobleem ligt op je bord. Je vork en mes zijn de belangrijkste wapens tegen de klimaatverandering en om de aarde te redden. Waar wachten we nog op?

De Partij voor de Dieren wil een gezonde en duurzame voedselomgeving voor onze inwoners. En dan kan onder andere via branchering. Branchering is een belangrijk instrument om te komen tot verantwoorde keuzes, bijvoorbeeld deze gezonde en duurzame voedselomgeving. Maar voor de gemeenteraad is vooralsnog geen rol weggelegd in de invulling van de verworven bedrijfspanden, wat een gemiste kans is. Daarom verzoeken wij het college de raad in staat te stellen wensen en bedenkingen mee te geven over strategische keuzes ten aanzien van branchering die in het Fonds Vitale Kerngebieden worden gemaakt.

Voorzitter, wij kiezen partij. Voor de dieren. Daarom zijn wij tegen het vergassen van duiven op centraal station, willen wij een hengelvrije Rottemeren en pakken we stroperij aan. Voor deze actiepunten hebben wij moties voorbereid. Mens en dier kunnen niet zonder groen, daarom willen we een taakstelling op aanplant van nieuwe bomen. Een aantal van vijfhonderd nieuwe bomen per jaar vinden we een mooi begin. Ook hier een motie.

Als die nieuwe bomen vogels, vleermuizen, zoogdieren en insecten aantrekken, dan zou het toch mooi zijn als wij Rotterdammers dat kunnen vastleggen om zo kennis over stedelijke biodiversiteit te versterken. We willen burgerwetenschap voor biodiversiteit, bijvoorbeeld door middel van een bestaande app. Hiervoor hebben we een motie.

Als we dan door de groene stad wandelen en even willen uitrusten, doen we dat niet meer op bankjes gemaakt van cumaru, een houtsoort die niet duurzaam kan worden gewonnen. We roepen de wethouder op gebruik te maken van echt duurzaam materiaal voor de vijftig nieuwe bankjes per jaar; de motie is klip en klaar.

We zijn blij dat wethouder Zeegers wil bouwen voor natuur. Het manifest dat daartoe óók door de bouwbedrijven is ondertekend, vindt bij haar gehoor. Hopelijk wordt het bouwbesluit snel aangepast, zodat we gebouwen geschikt kunnen maken voor álle Rotterdammers.

Tot slot spreken wij onze zorg uit over buitendijks bouwen en de risico’s die de gemeente loopt door klimaatschade. Ook zaken zoals wegen, waterkeringen of rioolbuizen kunnen worden geraakt door klimaatverandering. We zijn blij met de ruime ondertekening van de collega’s op onze motie ‘Erken het risico van klimaatschade’. Dank daarvoor.

Voorzitter, de Partij voor de Dieren kijkt ook naar een begroting vanuit een breder en integraal perspectief en we zetten in op preventie. Voorkomen is wat ons betreft beter dan genezen. En voorzitter, op een meerjarenbegroting met flinke bezuinigingen in het vooruitzicht op de zorgkosten kunnen wij niet anders dan de noodtoestand voor de volksgezondheid uitroepen. Zulke monsterbezuinigingen op zorg is vragen om problemen.

Neem de hulphond, we weigeren een eenmalige bijdrage van twintigduizend euro voor tien jaar vanuit de WMO-middelen om de hond op te leiden, te verstrekken. Nee, de gemeente legt rechterlijke uitspraken en onafhankelijk advies van deskundigen naast zich neer en betaalt liever twintigduizend IEDER jaar. Wij respecteren de rechterlijke uitspraak wél en rekent u zelf uit wat de winst zou zijn wanneer men nu eens juridisch uitzoekt of het haalbaar is. Bij deze de motie die hiertoe oproept.

We moeten nu het verschil maken door in te zetten op een gezonde voedselomgeving op en rond scholen, horeca en zorginstellingen. Obesitas, diabetes type-2 en hart- en vaatziekten zijn de top drie welvaartsziekten. Hier kunnen we preventief op bezuinigen. Het begint bij de voedselomgeving van onze kinderen.Daarom bieden we de volgende moties aan:

• Tot ziens, snackkarren rondom scholen;
• Een kind is niet te koop.

Niet alleen natuur en milieu staan onder druk, maar ook de mensenrechten. De luchtkwaliteit in en om de stad, drinkwater met medicijnresten, PFAS en andere giftige stoffen in ons oppervlaktewater en niet te vergeten het afval. En ja, sommige zaken liggen bij de provincie en waterschappen. Daarom roepen we de wethouder ook op om het gesprek aan te gaan met de provincie en de waterschappen. Daar bieden we de volgende motie voor aan: zorgkosten dalen door de druk op te schalen. Waarin we het college oproepen het gesprek aan te gaan met de provincie en waterschappen.

Samen zijn we verantwoordelijk om de leefomgeving gezonder te maken. Voor ons, voor onze kinderen, voor onze kleinkinderen. Investeren in een schone leefomgeving is preventie op de zorgkosten. En hoewel de haven en de fossiele industrie verankerd zitten in onze Rotterdamse identiteit moeten we ook realistisch zijn. En met de kennis van nu weten we dat deze ankers van onze identiteit ook een aandeel hebben in onze ongezonde leefomgeving. We zullen eerlijk naar onszelf en de Rotterdammers moeten zijn. De haven en de fossiele industrie in deze vorm hebben geen recht van bestaan. Het is wat ons betreft dan ook onwenselijk dat de fossiele industrie zich bemoeit met het onderwijs. Greenwashing via kinderen is gewoonweg brutaal. En om daar een halt toe te roepen bieden we de volgende motie aan:

• Fossielvrij onderwijs

Begroting gaat ook over welvaart. Welvaart in de breedste zin van het woord op alle domeinen. Economisch weten we wel hoe we ervoor staan. Maar graag ziet de Partij voor de Dieren dat we niet alleen economisch naar welvaart kijken maar ook naar klimaat, gezondheid, armoede, geluk, et cetera. Daarom bieden we de volgende motie over brede welvaart aan.

En als laatste voorzitter, aansluitend op mijn vorige punt breek ik hier in de raad een lans voor de Dierenvoedselbank. Een organisatie die zich inzet voor de aller kwetsbaarsten in armoede, en dat zijn de huisdieren. Graag zien we dat de Dierenvoedselbank ook opgenomen wordt in het actieplan Geldzorgen en geholpen wordt om hun diensten te kunnen vervullen. Ook haar kosten zijn gestegen terwijl de donaties teruglopen en toch delen ze iedere week weer voeder uit. Onzichtbare helden zijn het en daarom bieden we de volgende motie aan:

Neem de Dierenvoedselbank op in het actieplan Geldzorgen.

Tot zover, voorzitter.