Raads­vragen: Subsidie voor promotie van de veehou­derij


Indiendatum: sep. 2018

Geacht college,

Via het programma CityLab010 heeft de gemeente Rotterdam voor €42.600 aan subsidie toegekend voor het project Floating Farm Educatie1. In de subsidieaanvraag2 schrijven de initiatiefnemers van het project het volgende:

De Floating Farm wil naast de productie van zuivel op klimaat adaptieve wijze de basisschoolleerlingen (kinderen van vier tot en met twaalf jaar) in de regio Rotterdam verbinden met de agrarische sector (veehouderij). Floating Farm vindt het belangrijk dat kinderen weten waar melk vandaan komt en inzicht geven in wat gezond voedsel is en het belang daarvan voor een goede gezondheid.

Voorafgaand aan deze subsidieaanvraag is onderzoek gedaan naar educatiemogelijkheden. Er is onderzoek gedaan naar het huidige aanbod van boerderijeducatie en er is een behoefteanalyse bij de doelgroep gedaan. Het huidige aanbod van educatie op een boerderij gaat voornamelijk om de dieren en de werkzaamheden die op een boerderij gebeuren. De Floating Farm wil naast het laten zien wat op het bedrijf gebeurt ook educatie geven over een gezond voedingspatroon (i.s.m. het Voedingscentrum) en de onderwerpen duurzaamheid, innovatie en circulariteit. Dit sluit aan bij diverse aspecten uit het curriculum van basisschoolleerlingen. Het onderzoek is uiteraard ter inzage.”

1. Bent u bereid de behoefteanalyse c.q. onderzoek gedaan onder basisscholen over boerderijeducatie in Rotterdam op te vragen bij de initiatiefnemers en te delen met de Raad? Indien nee, waarom niet?

De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren is niet te spreken over deze subsidieverstrekking. De Floating Farm is namelijk helemaal niet duurzaam. In tijden dat klimaatverandering als nooit tevoren wordt verbonden aan de consumptie van vlees en zuivel, is het natuurlijk opmerkelijk dat een gemeente nieuwe melkveeteelt faciliteert. Daarnaast wordt het vee op een drijvend ponton gehouden. De Universiteit Utrecht concludeerde3 in oktober 2016 dat er geen bewijs is dat het houden van koeien géén ongerief zal opleveren. We kunnen daarom niet anders dan vaststellen dat de Floating Farm gokt met het dierenwelzijn van de koeien en dat zij mogelijk dierenleed voor lief neemt. De koeien worden de eerste acht maanden van hun leven in Midden-Delfland gehouden, met onnodig diertransport tot gevolg. De Floating Farm is trouwens ook lang niet zo circulair als wordt gesteld. Zo wordt mest uitgereden en wordt residu geloosd in het oppervlaktewater. En de uitstoot van methaan van de koeien wordt niet opgevangen, maar gaat op in de atmosfeer. Tot slot blijkt uit beantwoording4 van onze eerdere vragen over de effecten op de luchtkwaliteit in de belendende woonwijken van de komst van pakweg zesduizend kippen op de Floating Farm dat deze effecten niet op voorhand berekend kunnen worden. Maar dat er sprake is van hogere concentraties fijnstof en endotoxinen in wijken als Oud-Mathenesse en het Witte Dorp, staat vast.

2. Waarom heeft u subsidie verstrekt aan het project Floating Farm Educatie?

Het project Floating Farm Educatie is bedoeld om boerderijeducatie te promoten, waarbij zij de Floating Farm als lichtend voorbeeld neemt. Basisschoolleerlingen en kinderen in de buitenschoolse opvang vormen de doelgroep van het project.

3. Hoe denkt u dat de doelgroep van het project Floating Farm Educatie baat heeft bij een bezoek aan de Floating Farm?

4. Wat wordt de doelgroep verteld als er bij een bezoek de volgende vragen worden gesteld:

  • Hoe zit het met het welzijn van de dieren die op het drijvende ponton worden gehouden?;
  • Koeien horen toch in de wei?;
  • Worden de koeien geslacht na hun periode als productiefactor in de zuivelindustrie?;
  • Wat gebeurt er met de poep van de koeien?;
  • Zullen omwonenden van de Floating Farm gezondheidsklachten ondervinden?;

Ongetwijfeld is de Floating Farm als technologisch concept innovatief te noemen, maar voor wat betreft het faciliteren van eetgewoonten is het dat allerminst. Om klimaatverandering tegen te gaan, moeten we minder vlees en zuivel consumeren. Voor ons is de persoonlijke vrijheid in het kiezen van een eetgewoonte heel erg belangrijk, maar dat wil niet zeggen dat we dierlijke producten moeten aanprijzen. De zuivel afkomstig van de Floating Farm zal overigens niet het predicaat 'biologisch' krijgen.

5. Bent u het ermee eens dat, om klimaatverandering tegen te gaan, het niet zinvol is om dierlijke producten aan te prijzen?

6. Wat vindt u ervan dat er gemeenschapsgeld wordt besteed aan de promotie van een initiatief dat geen biologische zuivel voortbrengt?

Het project Floating Farm Educatie zoekt nog naar cofinanciering, blijkt uit de subsidieaanvraag. Voor ons geldt een medefinancier zoals een bedrijf of bank verbonden aan de bio-industrie als een schrikbeeld.

7. Hoe gaat u acteren als een bedrijf of bank verbonden aan de bio-industrie medefinancier wordt van het project Floating Farm Educatie?

1 https://www.citylab010.nl/plannen/floatingfarmeducatie

2 https://www.citylab010.nl/system/attachments/04/3c/original/Subsidieaanvraag_CL010_edu.pdf?1527722226

3 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/4539809/2/16bb8724_Universiteit_Utrecht_Faculteit_Diergeneeskunde_Zeeziekte_bij_koeien

4 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/5430270/1/17bb4730

Indiendatum: sep. 2018
Antwoorddatum: 18 dec. 2018

1. Bent u bereid de behoefteanalyse c.q. onderzoek gedaan onder basisscholen over boerderijeducatie in Rotterdam op te vragen bij de initiatiefnemers en te delen met de Raad? Indien nee, waarom niet?

"Jazeker, de behoefteanalyse is bijgesloten."

2. Waarom heeft u subsidie verstrekt aan het project Floating Farm Educatie?

"De Floating Farm is een locatie waar kinderen spelenderwijs en in de praktijk leren, op een locatie buiten de school. Het Masterplan Onderwijs, vastgesteld door de raad op 30 november 2017, bevat de bouwsteen 'it takes a city’. Hiermee spreekt het Masterplan de ambitie uit dat het Rotterdamse onderwijs optimaal gebruik maakt van de rijke leeromgeving die de stad biedt. Kinderen leren niet alleen óver de samenleving, maar juist ook ín de samenleving. De Floating Farm geeft met haar educatieprogramma (ontwikkeld met ZuivelNL en het voedingscentrum) invulling aan deze ambitie.

Voor (stads)kinderen is het bovendien niet vanzelfsprekend dat zij weten waar en hoe hun voedsel geproduceerd wordt. Het educatieprogramma van Floating Farm voorziet in een behoefte van basisscholen en kinderdagverblijven aan educatie over voedselproductie, gezonde voeding en innovatieve, duurzame en circulaire veehouderij.

CityLab010 stimuleert participatie en kijkt naar de behoefte vanuit de stad. ZuivelNL werkt mee aan het educatieve programma en is geen co-financierder."

3. Hoe denkt u dat de doelgroep van het project Floating Farm Educatie baat heeft bij een bezoek aan de Floating Farm?

"Zie het antwoord op vraag 2."

4. Wat wordt de doelgroep verteld als er bij een bezoek de volgende vragen worden gesteld:

  • Hoe zit het met het welzijn van de dieren die op het drijvende ponton worden gehouden?;
  • Koeien horen toch in de wei?;
  • Worden de koeien geslacht na hun periode als productiefactor in de zuivelindustrie?;
  • Wat gebeurt er met de poep van de koeien?;
  • Zullen omwonenden van de Floating Farm gezondheidsklachten ondervinden?"

"Floating Farm heeft dierenwelzijn in het ontwerp als belangrijkste criterium meegenomen. Koeien hebben de mogelijkheid om naar het weiland te lopen afhankelijk van het weer. De stal is transparant, schoon, biedt beschutting, heeft een zachte rubberen vloer. De koeien worden gemolken op het moment dat ze er zelf aan toe zijn. De koeien worden inderdaad uiteindelijk geslacht. De poep van de koeien wordt door een mestrobot verwijderd en daarna verwerkt tot gedroogde natuurlijke mest. Die mest wordt verkocht in de stad. Floating Farm loost geen residu maar loost schoon water dat zij zelf reinigen. Omwonenden zullen geen gezondheidsproblemen ondervinden."

5. Bent u het ermee eens dat, om klimaatverandering tegen te gaan, het niet zinvol is om dierlijke producten aan te prijzen?

"Vanuit Citylab010 wordt het ontwikkelen van een educatieprogramma gefinancierd. Dit betreft educatie over een gezond voedingspatroon (i.s.m. ZuivelNL en het Voedingscentrum) en voedselproductie in relatie tot onderwerpen als duurzaamheid, innovatie en circulariteit.”

6. Wat vindt u ervan dat er gemeenschapsgeld wordt besteed aan de promotie van een initiatief dat geen biologische zuivel voortbrengt?

"Floating Farm heeft de vergunningsprocedure doorlopen. Zij doen aan duurzame landbouw, dat hoeft niet per definitie biologisch te zijn. Ze gebruiken minder vervuilend transport, geen pesticide en gebruiken minimaal antibiotica."

7. Hoe gaat u acteren als een bedrijf of bank verbonden aan de bio-industrie medefinancier wordt van het project Floating Farm Educatie?

"CityLab010 heeft als doel om met een startsubsidie maatschappelijke initiatieven van Rotterdammers mogelijk te maken die na de startsubsidie zoveel mogelijk op eigen benen kunnen staan. Om dit te stimuleren is een voorwaarde voor een startsubsidie dat bij de uitvoering sprake is van een eigen bijdrage (eventueel in natura). CityLab010 heeft daarbij als doel dat voor continueren van de activiteiten in Rotterdam een beroep wordt gedaan op externe financierders."