Raads­vragen: Geheim­hou­dings­ver­klaring voor onder­wijseve­nement Shell


Indiendatum: okt. 2018

Geacht college,

Oliebedrijf Shell organiseert nu al een aantal jaar Generation Discover in Den Haag, een evenement dat leerlingen uit het basisonderwijs als primaire doelgroep kent. Shell gebruikt het evenement om een nieuwe generatie warm te maken voor fossiele industriële activiteiten. Tijdens de afgelopen editie in oktober van dit jaar hebben naar verluidt vijfduizend leerlingen uit het hele land meegedaan aan het evenement.

1. Weet u of Rotterdamse leerlingen in schoolverband hebben deelgenomen aan het Generation Discover festival? Indien ja, welke scholen hebben deelgenomen?

Uit een artikel1 in NRC Handelsblad van 29 oktober jongstleden blijkt dat deelnemers aan Generation Discover van Shell in Den Haag een geheimhoudingsverklaring hebben moeten ondertekenen alvorens mee te kunnen doen aan dit onderwijsevenement. Met het ondertekenen van de geheimhoudingsverklaring stemden deelnemers in dat ze de inhoud van Generation Discover vertrouwelijk behandelen, dat wil zeggen niet delen met de buitenwereld. Voorts regelt de geheimhoudingsverklaring dat Shell beeldmateriaal van de deelnemers van Generation Discover mag gebruiken voor marketingdoeleinden zonder verder goedkeuring te vragen. Zo staat er in de verklaring onder andere:

Ik geef Shell toestemming om mijn naam, gelijkenis en beeld in de bijdrage te gebruiken, in alle media en formaten en op elk grondgebied. Bovendien zie ik af van het recht om het eindproduct van de bijdrage in te zien of goed te keuren.

Shell heeft het recht om naar eigen goeddunken elk deel van de bijdrage te verwerken, inclusief maar niet beperkt tot gebruik, exploitatie, wijziging, distributie, opslag en sublicentie voor elk doel (inclusief maar niet beperkt tot reclamedoeleinden), en dit op elke manier, in alle media en formaten en op elk grondgebied.”

2. Weet u of Rotterdamse leerlingen de geheimhoudingsverklaring voor deelname aan Generation Discover hebben ondertekend? Indien ja, van welke scholen zijn deze leerlingen afkomstig? Indien ja, weet u waarom zij een geheimhoudingsverklaring hebben moeten ondertekenen? Indien ja, vindt u het pedagogisch verantwoord dat zij een geheimhoudingsverklaring hebben moeten ondertekenen?

3. Weet u of er ook Rotterdamse leerlingen (bijgestaan door hun begeleiders) zijn geweest die het ondertekenen van de geheimhoudingsverklaring hebben geweigerd? Indien ja, welke scholen? Indien ja, wat waren de beweegredenen van deze leerlingen dan wel scholen?

4. Wat vindt u ervan dat Rotterdamse leerlingen kunnen worden gebruikt voor de marketingdoeleinden van oliebedrijf Shell indien zij de geheimhoudingsverklaring hebben ondertekend?

De geheimhoudingsverklaring werd ook al gebruikt tijdens de editie van Generation Discover in 2017, blijkt nu. Dit geeft te denken over de andere extra-curriculaire onderwijsactiviteiten van Shell die in dat jaar werden georganiseerd, waaronder de Bright Ideas Hub op het Schouwburgplein in Rotterdam.

5. Weet u of er ook een geheimhoudingsverklaring moest worden ondertekend door deelnemers aan de Bright Ideas Hub die in februari 2017 in Rotterdam werd georganiseerd?

De Bright Ideas Hub bestaat nog steeds en is in feite een rondreizende leeromgeving die Shell gebruikt om goodwill te kweken voor haar activiteiten. In de hub gaat het ogenschijnlijk om techniekonderwijs, maar de ondertoon laat zich raden: Shell en de fossiele industrie zijn onmisbaar om de uitdagingen van morgen aan te gaan. De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam heeft zich reeds tijdens de Rotterdamse editie van de Bright Ideas Hub in 2017 uitgesproken tegen de onderwijsactiviteiten van Shell en zal dat ook doen als de leeromgeving onverhoopt wederom neerstrijkt in deze stad.

6. Weet u of de Bright Ideas Hub dit jaar of de komende jaren zal neerstrijken in Rotterdam? Indien ja, wanneer gaat dit gebeuren? Indien ja, is de Bright Ideas Hub vergunningplichtig?

7. Zijn er momenteel banden tussen de gemeente Rotterdam en Shell op onderwijsgebied, waaruit betrokkenheid van dit oliebedrijf bij de uitvoering van het Rotterdamse onderwijsbeleid blijkt? Indien ja, kunt u openheid van zaken geven?

Momenteel worden leerlingen door Shell uit groep 7 en 8 in heel het land uitgenodigd om deel te nemen aan de zogenoemde Bright Ideas Challenge die onder de vlag van Generation Discover wordt georganiseerd. De Bright Ideas Challenge is een wedstrijd tussen schoolklassen onderling om oplossingen te bedenken voor de uitdagingen waar we als wereldbevolking mee te kampen hebben. Hiermee probeert Shell een groen en innovatief sausje over haar fossiele industriële activiteiten te gieten. Wij willen niet dat Rotterdamse schoolklassen hier aan meewerken en aan worden blootgesteld.

8. Weet u of Rotterdamse leerlingen uit groep 7 en 8 in schoolverband deelnemen aan de Bright Ideas Challenge van Shell? Indien ja, welke scholen nemen deel? Indien ja, zijn dit scholen die zijn aangesloten bij Stichting BOOR?

9. Welke juridische bevoegdheid heeft u om scholen te laten afzien van deelname aan de voornoemde Bright Ideas Challenge, indien u dat opportuun acht?

1 https://www.nrc.nl/nieuws/2018/10/29/shell-liet-geheimhoudingscontract-tekenen-voor-kinderfestival-a2753144

Indiendatum: okt. 2018
Antwoorddatum: 18 dec. 2018

1. Weet u of Rotterdamse leerlingen in schoolverband hebben deelgenomenaan het Generation Discover festival? Indien ja, welke scholen hebben deelgenomen?

"Shell heeft laten weten dat er 7 scholen uit Rotterdam deel hebben, genomen aan dit festival. Voor de inhoudelijke beantwoording van uw raadsvragen is ons college van mening dat het niet noodzakelijk is om de namen van deze scholen kenbaar te maken."


2. Weet u of Rotterdamse leerlingen de geheimhoudingsverklaring voor deelname aan Generation Discover hebben ondertekend? Indien ja, van welke scholen zijn deze leerlingen afkomstig? Indien ja, weet u waarom zij een geheimhoudingsverklaring hebben moeten ondertekenen? Indien ja, vindt u het pedagogisch verantwoord dat zij een geheimhoudingsverklaring hebben moeten ondertekenen?

"Conform de AVG-privacywetgeving zijn organisaties, dus ook Shell, verplicht om toestemming te vragen aan personen of aan ouders en verzorgers van minderjarigen voor het gebruik van beeldmateriaal voor publicatie of promotie doeleinden. Shell heeft laten weten dat voor het Generation Discover evenement, de scholen per abuis een verkeerd verklaringsformat, met een geheimhoudingscomponent. is voorgelegd. De bedoeling was een toestemmingsverklaring door de ouders te laten ondertekenen, voor het eventueel gebruik maken van beeldmateriaal ten behoeve van promotiedoeleinden. We kunnen er dus vanuit gaan dat de Rotterdamse scholen mogelijk deze geheimhoudingsverklaring hebben laten ondertekenen door de ouders van hun leerlingen. Na de constatering dat er een verkeerd verklaringsformat aan de scholen was verzonden, heeft Shell deze geheimhoudingsverklaringen verzameld en vernietigd. Shell heeft toen alleen aan de scholen die in de finale van dit evenement stonden, verzocht om een toestemmingsverklaring ter ondertekening aan de ouders van hun leerlingen voor te leggen. Geen van de Rotterdamse scholen behoorde tot de finalisten."

3. Weet u of er ook Rotterdamse leerlingen (bijgestaan door hun begeleiders) zijn geweest die het ondertekenen van de geheimhoudingsverklaring hebben geweigerd? Indien ja, welke scholen? Indien ja, wat waren de beweegredenen van deze leerlingen dan wel scholen?

"Nee, dit is ons niet bekend."


4. Wat vindt u ervan dat Rotterdamse leerlingen kunnen worden gebruikt voor de marketingdoeleinden van oliebedrijf Shell indien zij de geheimhoudingsverklaring hebben ondertekend?

"Het college ziet geen reden, door welke aanbiedende partij dan ook, om ouders een geheimhoudingsverklaring te laten ondertekenen voor educatieve activiteiten die binnen of naschools in het onderwijs wordt aangeboden."

5. Weet u of er ook een geheimhoudingsverklaring moest worden ondertekend door deelnemers aan de Bright Ideas Hub die in februari 2017 in Rotterdam werd georganiseerd?

"Shell heeft laten weten dat er destijds geen geheimhoudingsverklaring aan ouders van de deelnemers van de Bright Ideas Hub is voorgelegd."

6. Weet u of de Bright Ideas Hub dit jaar of de komende jaren zal neerstrijken in Rotterdam? Indien ja, wanneer gaat dit gebeuren? Indien ja, is de Bright Ideas Hub vergunningplichtig?

"Nee. Shell heeft laten weten dat het niet bekend is of de Bright Ideas Hub in de komende jaren in Rotterdam gaat neerstrijken."

7. Zijn er momenteel banden tussen de gemeente Rotterdam en Shell op onderwijsgebied, waaruit betrokkenheid van dit oliebedrijf bij de uitvoering van het Rotterdamse onderwijsbeleid blijkt? Indien ja, kunt u openheid van zaken geven?

"Nee, er zijn geen banden tussen de gemeente en Shell waarbij sprake is van betrokkenheid bij de uitvoering van het Rotterdams onderwijsbeleid. Shell is wel één van de 30 partners in het Rotterdams Techniek en Technologie Pact. Daarin is bijvoorbeeld een verbinding gelegd tussen Techforce Rijnmond en Shell, zodat docenten uit het mbo eens per jaar kunnen kennismaken met de praktijk van procesindustrie bij Shell. Dit gebeurt ook bij andere bedrijven die zich hebben aangesloten bij het Rotterdams Techniek en Technologie Pact."

8. Weet u of Rotterdamse leerlingen uit groep 7 en 8 in schoolverband deelnemen aan de Bright Ideas Challenge van Shell? Indien ja, welke scholen nemen deel? Indien ja, zijn dit scholen die zijn aangesloten bij Stichting BOOR?

"Shell heeft laten weten dat een aantal Rotterdamse scholen deelneemt aan de Bright Ideas Challenge. Voor de inhoudelijke beantwoording van uw raadsvragen is ons college van mening dat het niet noodzakelijk is om de namen van deze scholen kenbaar te maken. Onderwijsinstellingen zijn verantwoordelijk voor de invulling van het onderwijsprogramma en het maken keuzes of deelname aan activiteiten, die door het bedrijfsleven aangeboden wordt, ten goede komt aan het ontwikkel- en leerproces van hun leerlingen. De gemeente heeft hier geen verantwoordelijkheid in."


9. Welke juridische bevoegdheid heeft u om scholen te laten afzien van deelname aan de voornoemde Bright Ideas Challenge, indien u dat opportuun acht?

"De gemeente heeft geen juridische bevoegdheid om scholen te laten afzien van deelname aan de Bright Ideas Challenge."