Raads­vragen: Fossiele propa­ganda verpakt als nieuws in het AD Rotterdams Dagblad

Indiendatum: okt. 2019

Geacht college,

In de editie van het AD Rotterdams Dagblad van donderdag 10 oktober zit een bijlage met als titel 'DE AANPAK'. Deze bijlage gaat over de energietransitie in de regio Rotterdam, blijkt uit informatie op het voorblad. In de colofon van de bijlage staat dat deze verschijnt “in samenwerking met Platform Transities Rotterdam en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.” Platform Transities Rotterdam is een publiek-private samenwerking waar de gemeente Rotterdam onderdeel van is.

In de beantwoording [1] van schriftelijke vragen van een collega-fractie over voornoemde bijlage in een eerdere editie van het AD Rotterdams Dagblad, die van 28 maart 2019, schrijft het college in een van de antwoorden op de gestelde vragen het volgende:

“Het AD is verantwoordelijk voor de redactionele inhoud van de journalistieke stukken.“

1. Wie is verantwoordelijk voor de redactionele inhoud van voornoemde bijlage die op 10 oktober 2019 is verschenen?

2. Werd er in de colofon van voornoemde bijlage in de editie van het AD Rotterdams Dagblad van 28 maart 2019 eveneens vermeld dat de bijlage buiten de verantwoordelijkheid van de redactie valt? Indien ja, waarom heeft u in de beantwoording van de schriftelijke vragen geschreven dat de redactie van dit dagblad verantwoordelijk is voor de redactionele inhoud? Indien nee, kunt u aangeven waarom voor de editie van 10 oktober 2019 de redactionele inhoud niet meer onder de verantwoordelijkheid van de redactie van het dagblad valt?

3. Hoeveel heeft u als onderdeel van Platform Transities Rotterdam deze keer betaald voor plaatsing van voornoemde bijlage in de editie van 10 oktober 2019? Wat is uw aandeel geweest in de kosten?

Wij kennen Platform Transities Rotterdam niet. Dat is ook niet verwonderlijk, want deze samenwerking is nagenoeg onvindbaar. Zo is er geen website voorhanden. Wel staat er het een en ander over Platform Transities Rotterdam in een nieuwsbrief [2] van de zogenoemde Rotterdamse Klimaatoproep, een ander samenwerkingsverband van zo’n zestig bedrijven. In de nieuwsbrief staat het volgende:

“Het Platform Transities is een initiatief van de Gemeente Rotterdam, AD, Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, Hogeschool Rotterdam, Eneco en Woonstad Rotterdam.”

4. Klopt het dat het dagblad AD onderdeel uitmaakt van het samenwerkingsverband Platform Transities Rotterdam? Indien ja, hoe beschouwt u de rol van onafhankelijke media in het versterken van de lokale democratie?

5. Heeft u binnen het samenwerkingsverband afspraken gemaakt met voornoemd dagblad met betrekking tot berichtgeving over de energietransitie? Indien ja, welke afspraken? Indien nee, heeft het AD volgens u redactionele vrijheid om ook kritisch te zijn op de weg die u aangaande de energietransitie bent ingeslagen, bijvoorbeeld ten aanzien van de klimaattafels waar de fossiele bedrijven het voor het zeggen hebben?

6. Betaalt u het dagblad AD voor het zijn aangegaan van een samenwerkingsverband waar u onderdeel van bent, verstrekt u haar het eerste recht op het plaatsen van nieuwtjes of zegt u ‘exclusieve’ interviews toe met uw leden?

7. Gaat u de samenwerking met dagblad AD heroverwegen indien zij zich kritisch gaan uitlaten over uw slappe energietransitiebeleid? Indien ja, stopt u dan ook met het plaatsen van de bijlage ‘DE AANPAK’ in de edities van het AD Rotterdams Dagblad?

8. Heeft u het dagblad AD op enig moment laten weten dat het wellicht niet zo handig is met de gemeente een samenwerkingsverband aan te gaan, gezien de rol van media als waakhond van de democratie? Indien nee, waarom niet? Indien ja, kunt u ons vertellen hoe het dagblad AD hierop heeft gereageerd?

De bijlage ‘DE AANPAK’ van 10 oktober 2019 laat het bekende neoliberale verhaal van dit college zien ten aanzien van de energietransitie. Volgens de ingebrachte kopij hoeven we beslist geen concessies te doen in de keuzes die we maken, want de fossiele bedrijven worden steeds efficiënter. In de bijlage viel ons oog op de advertorial ‘Een schone toekomst in drie reuzenstappen’, waarin in feite wordt gesteld dat de bijna duizend deelnemers aan de klimaatmars in Rotterdam van 8 september jongstleden het allemaal niet zo goed hebben begrepen. Zo verklaart de advertorial het protest als een gevolg van de media “die graag stilstaan bij wat misgaat, maar verzuimen te vermelden wat goed gaat.” Vervolgens wordt er een lofzang gedaan op de raffinaderijen in de Rotterdamse haven. En als je niet beter zou weten, is het Havenbedrijf Rotterdam de redder van onze planeet.

9. Stelt u dat de bijlage ‘DE AANPAK’ noodzakelijk is voor meer evenwichtige berichtgeving over de prestaties van de fossiele industrie in de Rotterdamse haven? Indien nee, hoe beschouwt u de aangehaalde passage in voornoemde advertorial?

10. Stelt u met voornoemde advertorial dat de media hun werk niet goed doen en daarom maar beter positief kunnen berichten over de inspanningen van de fossiele industrie in de Rotterdamse haven?

Gelukkig weten wij wél beter. De directeur van de raffinaderij van Shell in de haven heeft eerder aangegeven dat ze pas stoppen met fossiele energie als de laatste druppel olie op is. En de directeur van het Havenbedrijf Rotterdam vindt alle Rotterdamse maatregelen aanvullend op landelijk klimaatbeleid ongewenst, ongepast en onhaalbaar.

11. Gaat u door met ‘DE AANPAK’ in toekomstige edities van het RD Rotterdams Dagblad, te weten fossiele propaganda verpakt als nieuws? Indien ja, waarom?

1 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/7668823/1/s19bb016082_7_48087_tds

2 https://klimaatoproep.nl/project/nieuwsbrief-april-2019/