SV: Vissterfte in het Muse­umpark

Indiendatum: okt. 2016
Antwoorddatum: 15 nov. 2016

Op 11 oktober 2016 stelde J.D. van der Lee-van der Haagen (PvdD) ons schríftelijke vragen over vissterfte in het Museumpark.

Inleidend wordt gesteld:

In het Museumpark is momenteel sprake van massale vissterfte. De afgelopen dagen zijn er naar verluidt honderden vissen uit het water verwijderd. Wij hebben poolshoogte genomen in het Museumpark en flink wat dode vissen geconstateerd, die aan de oppervlakte dreven (zie foto's, genomen maandag 10 oktober 2016).

Hieronder volgen de vragen en onze beantwoording:

Vraag 1:
Is het college op de hoogte van vissterfte in het Museumpark waarvan momenteel sprake is?

Antwoord:
Het college is op de hoogte van de vissterfte in het Museumpark die is opgetreden in de week van 2 oktober.

Vraag 2:
Zijn er volgens het college nog andere locaties in de stad waar momenteel sprake is van vissterfte?

Antwoord:
Er zijn geen andere locaties in de stad waar momenteel sprake is van vissterfte.

Vraag 3:
Welke oorzaak of oorzaken schrijft het college toe aan de vissterfte in het Museumpark?

Antwoord:
De vissterfte werd veroorzaakt door een overstort van rioolwater in het oppervlaktewater van het Museumpark. Deze overstort kwam door werkzaamheden aan een persleiding in combinatie met een lokaal heftige regenbui.
In de periode van 14 september tot 10 oktober is een gedeelte van de persleiding van gemaal Westersingel vervangen. Met dit gemaal wordt via deze persleiding een belangrijk deel van het afvalwater uit het Centrum afgevoerd naar de afvalwaterzuivering Dokhaven. Door de werkzaamheden was deze afvoerroute gedurende die periode niet beschikbaar. Het afvalwater werd via een alternatieve afvoerroute afgevoerd naar afvalwaterzuivering Kralingseveer. Door deze situatie was de kans op overstort bij hevige regenval vanuit het rioolstelsel groter. In de nacht van 2 op 3 oktober is in een paar uur ca. 20 mm regen gevallen. Als gevolg hiervan werd vanuit de Ondergrondse Waterberging in het Museumpark, die deel uitmaakt van het rioolstelsel, rioolwater overgestort in het Museumpark.

Vraag 4:
Wat gaat het college op korte termijn doen om de vissterfte in het Museumpark een halt toe te roepen?

Antwoord:
Zoals het antwoord op vraag 3. De vissterfte was het gevolg van een specifieke gebeurtenis. Bij een overstort van rioolwater treedt de ‘Procedure Overstortgebeurtenissen’ in werking, waarbij de gemeente samen met het waterschap het verontreinigde water zoveel mogelijk terugneemt in het riool, het oppervlaktewater ververst en de dode vissen verwijdert. Dit heeft plaatsgevonden in de week aansluitend aan de gebeurtenis. De werkzaamheden aan de persleiding waren vooraf afgestemd met het waterschap.

Vraag 5:
Wat gaat het college op de lange termijn doen om vissterfte in het Museumpark te voorkomen?

Antwoord:
Specifieke aandacht voor deze locatie voor de lange termijn is niet nodig, aangezien het hier ging om een specifieke gebeurtenis.

Vraag 6:
Wij zijn van mening dat vissterfte vaak optreedt als gevolg van de overstort van rioolwater in het Rotterdamse oppervlaktewater. Opgave 2 van het gemeentelijk rioleringsplan (planperiode 2016-2020) is om de overstort van rioolwater in het Rotterdamse oppervlaktewater te monitoren.
Is overstort van rioolwater in de waterpartijen van het Museumpark onderdeel (geweest) van deze opgave? Indien nee, is het college bereid extra aandacht aan deze locatie te schenken?

Antwoord:
Nee, de overstort in het Museumpark is geen onderdeel van deze opgave. Zoals bij antwoord 3 is beschreven, is de vissterfte het gevolg van werkzaamheden aan de persleiding. Extra aandacht voor deze locatie vanuit dat opzicht acht het college niet nodig. Bij noodzakelijke werkzaamheden aan persleidingen in de toekomst wordt per situatie de meest geschikte alternatieve afvoer bepaald, waarbij het voorkomen van vissterfte één van de belangrijke aandachtspunten is.

Verder wordt door de indiener van de schríftelijke vragen gesteld:

De vissterfte in het Museumpark is van heel recent. Dit betekent volgens ons dat er recent sprake is geweest van overstort, tenzij er een andere oorzaak voor de vissterfte in het Museumpark ten grondslag ligt. De gemeente doet er naar eigen zeggen alles aan om overstort zoveel mogelijk te beperken. OB-bemaling ('overstortbema|ing') wordt volgens het gemeentelijke rioleringsplan in functie gesteld in geval van hevige
regenval, waarmee overtollig hemelwater samen met verdund afvalwater wordt afgevoerd naar de Nieuwe Maas. Niet elke locatie in Rotterdam is aangesloten op het systeem van OB-bemaling.

Vraag 7:
Welke recente hevige regenval heeft ertoe geleid dat er in de waterpartijen van het Museumpark overstort van het riool heeft plaatsgevonden?

Antwoord:
Een hevige lokale regenbui in de nacht van 2 op 3 oktober, waarbij in een paar uur tijd ca. 20 mm regen is gevallen heeft in samenhang met de werkzaamheden aan de persleiding van het gemaal Westersingel.

Vraag 8:
Zijn ?r andere locaties in de stad waar tijdens deze gebeurtenis (hevige regenval) overstort van het riool heeft plaatsgevonden? Indien ja, welke andere locaties?

Antwoord:
Andere locaties waar overstort van het riool heeft plaatsgevonden zijn de Heemraadssingel, de Boezemsingel en de Westersingel.

Vraag 9:
Is het Museumpark aangesloten op het systeem van OB-bemaling, waarmee hemelwater en verdund afvalwater worden afgevoerd naar de Nieuwe Maas? Indien nee, is het college bereid het Museumpark aan te sluiten op het systeem van OBbema?ing?

Antwoord:
Het rioolsysteem van het Centrum, waarvan het Museumpark en de Ondergrondse Waterberging deel uitmaken, heeft OB-bemaling.

Vraag 10:
In het Museumpark zit een ondergrondse waterberging. Overtollig hemelwater, dat het peil van oppervlaktewater doet stijgen, kan hier worden opgevangen. Maar wij hebben vernomen dat het gemaal dat dit mogelijk moet maken, niet naar behoren functioneert. Is er volgens het college een probleem met het gemaal dat de Ondergrondse Waterberging in het Museumpark vult met water in geval van overtollig hemelwater?
Indien ja, wie is verantwoordelijk voor het onderhoud van het gemaal?

Antwoord:
Nee. De Ondergrondse Waterberging wordt vanuit het rioolsysteem gevuld met behulp van schuiven, niet met een gemaal. Het gemaal dat gedurende die periode niet heeft gefunctioneerd is het gemaal Westersingel. Zoals beschreven bij antwoord 3 kwam dit door de werkzaamheden aan de persleiding. De alternatieve afvoerroute gaf bij zeer hevige regenval een verhoogde kans op overstort van afvalwater op het oppervlaktewater.

Vraag 11:
De hoogheemraadschappen en waterschappen zijn in veel gevallen verantwoordelijk voor het onderhoud van gemalen. Het Museumpark valt binnen het gebied dat wordt beheerd door het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.
Is het college bereid met het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard in overleg te treden als blijkt dat er een probleem is met het gemaal en het hoogheemraadschap verantwoordelijk is voor het onderhoud hiervan? Indien nee, waarom niet?

Antwoord:
Omdat er geen probleem is met een gemaal waar het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard verantwoordelijk voor is, is overleg niet nodig.

Vraag 12:
In het Museumpark komt het Collectiegebouw. De komst betekent extra druk op het huidige rioolstelsel. Ook de Ondergrondse Waterberging zal vaker moeten worden aangesproken, want de oppervlakte in het Museumpark die hemelwater kunnen absorberen zal kleiner worden.
Gaat het college voorzieningen treffen voor het veiligstellen van een adequate werking
van het riool en de Ondergrondse Waterberging in het Museumpark als het Collectiegebouw af is? Indien nee, waarom niet?

Antwoord:
In het plan van Collectiegebouw en de omringende buitenruimte wordt de waterhuishouding nadrukkelijk betrokken. Zo voorziet het plan naast de nodige compensatie voor de afname van het absorberende oppervlak ook in extra waterberging in de ondergrond.