SV: Publiek-private samen­werking in de Bonnen­polder

Indiendatum: jul. 2016
Antwoorddatum: 13 sep. 2016

Op 5 juli 2016 stelden J.D. van der Lee (Partij voor de Dieren) en L.P.M. de Kleijn (SP) ons schríftelijke vragen over Publiek-private samenwerking in de Bonnenpolder.

Inleidend wordt gesteld:

“Om de gebiedsontwikkeling in de Bonnenpolder, onderdeel van de Oranjebonnen (gebied Hoek van Holland) te doen welslagen, is er publiek-private samenwerking nodig tussen de gemeente Rotterdam en de grondeigenaren. Door deze vorm van samenwerking zouden publieke doelen mogelijk gemaakt moeten worden, zoals de realisering van de (Provinciale) Ecologische Hoofdstructuur, de revitalisering en
verduurzaming van de landbouw en een robuuste verbetering van de waterhuishouding.
De gemeenteraads fracties van de Partij voor de Dieren en de SP willen graag meer weten over publiek-private samenwerking in de Bonnenpolder. ”

Hieronder volgen de vragen en onze beantwoording:

Vraag 1:
Op welke wijze wordt met publiek-private samenwerking invulling gegeven aan de geformuleerde ambities in het Ontwikkelplan Oranjebonnen voor wat betreft de Bonnenpolder?

Antwoord:
De publiek-private samenwerking richt zich vooral op het voeren van overleg met en samenbrengen van verschillende belangen van gebruikers, eigenaren, investeerders en gemeente. Daarbij ís de inzet met elkaar afspraken te maken over gezamenlijke inspanningen en investeringen waarmee de ambities gerealiseerd kunnen worden. Zo zijn bijvoorbeeld de drie grote grondeigenaren van de Bonnenpolder door de gemeente uitgenodigd voor een dialoog over de integrale transformatie van de Bonnenpolder. Hierbij was (en is) de concrete inzet:
* realiseren van recreatief medegebruik
« verbreding van de private Bonnenweg
* realiseren van verbreding van de Rel vanuit een oogpunt van ontwikkeling van ecologische waarden metals nevendoelstelling optimaliseren van de waterhuishouding.

Voor de grondeigenaren van de Bonnenpolder zijn kansen voor recreatieve functies gecreëerd die tegelijkertijd de mogelijkheden voor het (agrarisch) ondernemerschap versterken. Onder meer om de stadslandbouw en het agrarisch natuurbeheer te stimuleren.
Overigens heeft een belangrijke wijziging van eigenaren plaatsgevonden. De private partij Natuurbegraven Nederland (NBN) heeft in juni 2016 alle gronden van de Erven van Rijckevoorsel aangekocht (ca. 120 hectare Bonnepolder). NBN heeft het voornemen de aangekochte gronden in te richten voor natuurbegraven, recreatieve functies, agrarisch gebruik en natuurbeheer. Dit sluit aan bij de ambities voorde transformatie van
Oranjebonnen. NBN heeft uitgesproken mee te willen werken aan het realiseren van de publieke maatregelen. Zij wil de haar ontwikkeling samen met de andere grondeigenaren en gebruikers/pachters in de Bonnenpolder vormgeven. Als eerste stap is door NBN contact gelegd met alle partijen om haar voornemen kenbaar te maken. Wij verwachten in de komende tijd intensivering van de dialoog waarbij wij afspraken kunnen maken over de realisatie van de publieke maatregelen.

Vraag 2:
Waar liggen volgens het college de knelpunten als het aankomt op publiek-private samenwerking in de Bonnenpolder?

Antwoord:
Over het algemeen ontstaan knelpunten in publiek-private samenwerkingen als er sprake is van tegenstrijdige belangen. Door in dialoog te blijven en op zoek te blijven naar de gemeenschappelijke belangen, kan ervoor alle partijen ruimte ontstaan om tot oplossingen te komen.
De gemeente heeft in de Bonnenpolder maatschappelijk belangen; het vergroten van het aantal recreanten uit omliggende woonkernen door het aanbieden van recreatieve voorzieningen in de vorm van routes en verbindingen. De agrarische en recreatieve ondernemers hebben economische belangen; het versterken van economisch voordeel door te investeren in voorzieningen en te voorzien in de exploitatie. De grondeigenaren (van vooral de Bonnenpolder) hadden tot nu toe vooral economische belangen; het versterken van economisch voordeel door grondaankopen of -verkopen en door het innen van pacht.
In het geval van de Bonnenpolder blijken deze belangen tot nu toe niet met elkaar te verenigen. Reden is dat de (economische) meerwaarde van de ontwikkelkansen op privaat grondgebied voor de eigenaren nog onvoldoende is.
Door de verandering van eigenaar sluiten de ambities van de private en publieke partij beter bij elkaar aan (zie antwoord 1). De verwachting is dat de samenwerking nu meer kans van slagen heeft. De realisatie van de publieke maatregelen én de beoogde private ontwikkelingen lijken haalbaarder.

Vraag 3:
Hoe anders is de publiek-private samenwerking in de Bonnenpolder op dit moment in vergelijking met eerdere pogingen tot deze vorm van samenwerking in de járen dat de gemeente ambities heeft geformuleerd ten aanzien van gebiedsontwikkeling?

Antwoord:
De publiek-private samenwerking als vorm van samenwerking is niet gewijzigd. Wel is er sprake van verandering van eigenaren en belangen (zie ook antwoord 1 en 2).

Vraag 4:
Stelt het college dat de geformuleerde ambities in de Bonnenpolderte bereiken zijn door publiek-private samenwerking of is er een andere benadering nodig om deze ambities te verwezenlijken?

Antwoord:
Om de ambities en doelstellingen voor de transformatie van Oranjebonnen te realiseren, is samenwerking tussen gebruikers, eigenaren, investeerders en gemeente noodzakelijk. De realisatie van verschillende publieke maatregelen in Oranjebuitenpolder laat zien dat die samenwerking tot resultaten leiden. Ook voor de Bonnenpolder willen wij door publiek-private samenwerking met de verschillende partijen de ambities realiseren.

Vraag 5:
Weet het college waarom publiek-private samenwerking wél van de grond kwam ten behoeve van de aanleg van de Hoekse Baan en de verbreding van het Nieuw- Oranjekanaal, maar niet ten behoeve van de aanleg van de (Provinciale) Ecologische Hoofdstructuur en de verbreding van de Rel? Indien nee, waarom niet?

Antwoord:
Bij de aanleg van Hoekse Baan en de verbreding van het Nieuw-Oranjekanaal was er destijds sprake van inhoudelijk andere maatschappelijke belangen en mogelijk bij de private partijen ook andere economische belangen. Feit is dat indertijd die belangen met elkaar verenigbaar waren.
Onder 2. is al aangegeven hoe wij aankijken tegen de samenwerking in de Bonnenpolder.

Vraag 6:
Hoe gaat het college de geformuleerde ambities met betrekking tot het vergroten van de natuurwaarden en het realiseren van duurzame kleinschalig (bij voorkeur biologische) landbouw in de Bonnenpolder realiseren als de grondeigenaren geen medewerking verlenen?

Antwoord:
Zie antwoord 1 en 2.

Vraag 7:
Is onteigening - ten bate van een overredend algemeen belang -een reële optie als blijkt dat publiek-private samenwerking niet van de grond komt? Indien nee, waarom niet?

Antwoord:
Er is in het Ambitiedocument en het Ontwikkelplan ruimte gegeven voor het versterken van agrarisch ondernemerschap. De ondernemers zijn zelf aan zet om die ruimte te gebruiken voor de omschakeling naar andere vormen van landbouw en/of het gemengd agrarisch en recreatief gebruik. Onteigening is in die context geen reële optie.

Vraag 8:
Worden pachters en andere vruchtgebruikers van gronden in de Bonnenpolder ook actief betrokken in de publiek-private samenwerking? Indien nee, waarom niet?

Antwoord:
Het opstellen van het Ontwikkelplan is een co-productie geweest van een reeks betrokken partijen die samen een ontwikkelplan voor de toekomst hebben opgesteld. Bij het opstellen van het bestemmingsplan, de volgende stap in het proces, wil de gemeente vanuit haar faciliterende rol dit participatieproces vervolgen. Pachters en andere vruchtgebruikers van gronden in de Bonnenpolder worden ook uitgenodigd om daaraan deel te nemen.