SV: Import van (Amerikaanse) LNG gewonnen uit schalie
-
- Vragen
- SV: Import van (Amerikaanse) LNG gewonnen uit schalie
Indiendatum: aug. 2016
Gas is tegenwoordig het toverwoord als het gaat om verschoning van de energievoorziening. Het gebruik van LNG (liquefied natural gas: diep gekoeld, vloeibaar gas) neemt een grote vlucht, zowel in consumptief verbruik als brandstof voor transport te land en ter zee. LNG wordt voorgespiegeld als het schone alternatief voor benzine, diesel of stookolie. Dit klopt voor wat betreft de lokale, voertuigelijke uitstoot van verontreinigende stoffen en koolstofdioxide door verbrandingsmotoren. De productie van LNG is evenwel allesbehalve schoon als het gewonnen wordt uit schalie. Voor de winning van gas uit schalie ('fracking') worden water, zand en chemicaliën in het gesteente gespoten, waardoor haarscheurtjes ontstaan en gas vrijkomt. Winning van schaliegas gaat gepaard met zeer negatieve effecten voor mens, dier en milieu: verontreiniging van oppervlaktewater en grondwater en bodemverontreiniging door gebruik van chemicaliën, luchtverontreiniging, uitstoot van methaan, excessief waterverbruik, lawaai, en zo verder. Ook wordt winning van schaliegas in verband gebracht met aardbevingen en landverschuivingen.
De Verenigde Staten (VS) zijn de afgelopen jaren spectaculair gegroeid als producent en exporteur van schaliegas (1), dat aan de man wordt gebracht als LNG. Het lijkt zeer aannemelijk dat Europese invoerhavens aanlandingen van Amerikaanse LNG, dus LNG gewonnen uit schalie, krijgen te verwerken. Zo ook Rotterdam. LNG komt Rotterdam binnen via de Gate terminal op de Maasvlakte, waarbij LNG wordt hervergast, gebunkerd of geëxporteerd. In een discussiepaper van TNO (2) van maart jongstleden over de banden tussen de fossiele industrie en de Rotterdamse haven wordt gesteld (pp.13):
“[A]fhankelijk van de prijsverhouding tussen de Aziatische en Europese markt zal in ieder geval een deel van de Amerikaanse LNG exporten in de toekomst in Rotterdam terecht komen. Dalende gasprijzen en een overaanbod van LNG maken Rotterdam op dit moment ook steeds aantrekkelijker ten opzichte van de Aziatische concurrenten. De eerste tekenen daarvan waren in 2015 al zichtbaar in de vorm van het grotere aantal LNG aanlandingen in Rotterdam.”
De Partij voor de Dieren in Rotterdam argwaant de rol van LNG als schone energie, niet in de laatste plaats omdat investeringen in de haven (zoals de Gate-terminal, bestierd door Gasunie en Koninklijke Vopak) toespelen op ontwikkelingen met betrekking tot energie die wordt gewonnen uit fossiele bronnen. Er is sprake van padafhankelijkheid als verduurzaming slechts binnen de kaders van de fossiele industrie plaatsvindt. Nog zorgelijker vinden wij de winning van LNG uit schalie, en dientengevolge de import van Amerikaanse LNG in de Rotterdamse haven. Rotterdam zou niets te maken moeten willen hebben met praktijken die de aarde vernietigen.
1. Wordt er volgens het college in de haven van Rotterdam LNG geïmporteerd dat wordt gewonnen uit schalie? Indien ja, hoe verhoudt deze LNG gewonnen uit schalie zich tot LNG dat wordt gewonnen uit andere bronnen? Indien nee, hoe duidt het college de passage in voornoemd discussiepaper van TNO?
2. Is er volgens het college de laatste jaren een toename te bespeuren in de import van LNG gewonnen uit schalie? Indien ja, is het college bereid een overzicht te doen toekomen van de import van LNG gewonnen uit schalie, uitgedrukt in gewicht?
De gemeente Rotterdam is grootaandeelhouder van het Havenbedrijf Rotterdam. Aandeelhoudersvergaderingen zijn uitgelezen mogelijkheden om invloed uit te oefenen op de bedrijfsvoering van het bedrijf, waaronder het duurzaamheidsbeleid. De gemeente heeft het laatste woord.
3. Op welke wijze oefent de gemeente tijdens aandeelhoudersvergaderingen (zoals 21 maart jongstleden) invloed uit op het duurzaamheidsbeleid van het Havenbedrijf Rotterdam?
4. Is het college bereid haar invloed aan te wenden de import van LNG gewonnen uit schalie in de haven van Rotterdam aan banden te leggen, door het Havenbedrijf te verplichten hier geen ruimte voor te scheppen? Indien nee, waarom niet?
5. Administreert het Havenbedrijf Rotterdam de bron van herkomst van LNG als deze de haven van Rotterdam binnenkomt? Indien nee, waarom niet?
Eerder dit jaar is door de Raad het Programma Duurzaam vastgesteld. Het programma zet in op LNG als schone brandstof, maar laat de bron van herkomst van LNG onvermeld.
6. Stelt het college dat de import van LNG gewonnen uit schalie kan worden verenigd met de duurzaamheidsambities van de gemeente Rotterdam? Indien ja, waarom?
In een artikel op de website van het NRC Handelsblad (3), over het bunkeren van LNG in de haven van Rotterdam, noemt een woordvoerder van het Havenbedrijf Rotterdam LNG “de brandstof van de toekomst.”
7. Deelt het college de mening van het Havenbedrijf Rotterdam dat LNG de brandstof van de toekomst is? Indien ja, maakt het college een voorbehoud voor LNG gewonnen uit schalie?
Het Havenbedrijf Rotterdam verwelkomt vier nieuwe fabrieken in de VS die LNG gaan produceren. Dit biedt zogezegd nieuwe kansen. In Frankrijk daarentegen overweegt de regering om de import van Amerikaanse LNG gewonnen uit schalie te verbieden. Een mogelijk importverbod volgt op een verbod op Franse bodem schaliegas te winnen door middel van fracking. In de Tweede Kamer gaan er steeds meer stemmen op het moratorium op de winning van schaliegas tot 2020 om te zetten in een verbod. Goeie zaak, maar met de import van LNG gewonnen uit schalie zijn we geen stap dichterbij. In haar hoedanigheid als grootaandeelhouder van het Havenbedrijf Rotterdam roepen wij de gemeente op het Rijk aan te sporen stappen te zetten in de richting van een importverbod.
8. Is het college bereid haar zorgen omtrent de import van LNG gewonnen uit schalie over te brengen bij het Rijk en haar aan te sporen tot het zetten van stappen in de richting van een importverbod? Indien nee, waarom niet?
Wij zien uw beantwoording met belangstelling tegemoet.
(2) https://time.tno.nl/media/7236/het_fossiele_dilemma_van_rotterdam-tno_paper_maart_2016.pdf
(3) https://www.nrc.nl/nieuws/2016/08/09/schoon-en-stil-tanken-op-zee-3604378-a1515342
Indiendatum:
aug. 2016
Antwoorddatum: 11 okt. 2016
Vraag 1:
Wordt er volgens het college in de haven van Rotterdam LNG geïmporteerd dat wordt gewonnen uit schalie? Indien ja, hoe verhoudt deze LNG gewonnen uit schalie zich tot LNG dat wordt gewonnen uit andere bronnen? Indien nee, hoe duidt het college de passage in voornoemd discussiepaper van TNO ?
Antwoord:
Nee. Voorzover het Havenbedrijf Rotterdam N.V. (hierna: HbR) bekend, komt er op dit moment geen LNG uit Amerika naar de Rotterdamse haven. LNG is nu vooral afkomstig uit landen als Qatar. Mogelijk dat dit in de toekomst verandert als de nieuwe liquefaction plants in Amerika openen. Het HbR heeft hier echter geen zicht op. Dit wordt bepaald door de klanten van Gate (de LNG import terminal). Wellicht doelt TNO
hierop in haar paper.
Vraag 2:
Is er volgens het college de laatste járen een toename te bespeuren in de import van LNG gewonnen uit schalie? Indien ja, is het college bereid een overzicht te doen toekomen van de import van LNG gewonnen uit schalie, uitgedrukt in gewicht?
Antwoord:
Nee, zie antwoord vraag 1.
Vraag 3:
Op welke wijze oefent de gemeente tijdens aandeelhoudersvergaderingen (zoals 21 maart jongsleden) invloed uit op het duurzaamheidsbeleid van het Havenbedrijf Rotterdam?
Antwoord:
De wijze waarop de gemeente Rotterdam via het aandeelhouderschap invloed uitoefent op onder andere het duurzaamheidsbeleid van HbR is uiteengezet in de collegereactie op de Ondernemingsstrategie 2016-2020 ‘make it happen’ dd. 15 december 2015 (15bb687). Deze reactie is in concept besproken in de vergadering van de raadscommissie EHMD van 18 november 2015 en op 22 december 2015 in afschrift
verzonden aan uw raad.
Het HbR voert geen eigen beleid waar het tot de haven toelaten van goederen betreft. HbR volgt daarin de nationale wet- en regelgeving. Afgezien van het ontbreken van een juridische titel om lokaal de invoer van specifieke goederen te verbieden en de problemen om dit te handhaven, zou een lokale aanpak ook het gelijk speelveld voor marktpartijen binnen Europa niet ten goede komen. Dit, terwijl juist gestreefd moet worden naar meer gelijkheid in regelgeving, handhaving en werkwijzen.
Vraag 4:
Is het college bereid haar invloed aan te wenden de import van LNG gewonnen uit schalie in de haven van Rotterdam aan banden te leggen, door het Havenbedrijf te verplichten hier geen ruimte voor te scheppen? Indien nee, waarom niet?
Antwoord:
Nee. Wij zien geen mogelijkheden om als aandeelhouder van HbR effectief invloed uit te oefenen ten gunste van een importverbod van schalie-LNG uit de VS. De Havenvisie 2030 (vastgesteid door de gemeenteraad van Rotterdam) gaat uit van het versterken van Rotterdam als global hub voor containers, fuel- en energy-stromen en versterking van de haven als Europe’s Industrial Cluster. Rotterdam moet in 2030
het toonaangevende Europese knooppunt voor mondiale en intra-Europese goederenstromen zijn. De haven is dan tevens koploper in efficiency en duurzaamheid.
Het verduurzamen van grondstoffen zal geleidelijk plaatsvinden. De komende járen zullen grondstofstromen naar en van de haven een steeds meer gemengde samenstelling kennen.
Vraag 5:
Administreert het Havenbedrijf Rotterdam de bron van herkomst van LNG als deze de haven van Rotterdam binnenkomt? Indien nee, waarom niet?
Antwoord:
Voorzover het HbR bekend, komt er op dit moment geen LNG uit Amerika naar de Rotterdamse haven. LNG is nu vooral afkomstig uit landen als Qatar. Zie verder antwoord onder vraag 1.
Vraag 6:
Stelt het college dat de import van LNG gewonnen uit schalie kan worden verenigd met de duurzaamheidsambities van de gemeente Rotterdam? Indien ja, waarom?
Antwoord:
De duurzaamheidsambities van de gemeente Rotterdam zijn gericht op de inzet van wind- en zonne-energie en op de inzet van industriële restwarmte. LNG is schoner dan conventionele brandstoffen en past daarom in de overgangsperiode. LNG is echter ook een fossiele brandstof (en eindig) en kan derhalve niet als volledig ‘groen’ of ‘duurzaam’ worden beschouwd. In een overgangssituatie of bijvoorbeeld Dij de voeding van cruiseschepen kan LNG op korte termijn wel aanzienlijk bijdragen aan het verminderen van milieu-overlast. Zie ook antwoord onder vraag 7.
Vraag 7:
Deelt het college de mening van het Havenbedrijf Rotterdam dat LNG de brandstof van de toekomst is? Indien ja, maakt het college een voorbehoud voor LNG gewonnen uit schalie?
Antwoord:
Voor gebruik in de scheepvaart en in de wegtransportsector en bijvoorbeeld het touringcarbedrijf is LNG zeker een milieuvriendelijk alternatief voor de huidige diesel en gas-olie. Zo is onderzocht dat bij gebruik van LNG als brandstof voor het zogeheten 'hotelbedrijf van een groot cruiseschip afgemeerd aan de Wilhelminapier de uitstoot van C02 daalt met 200zo, NOx met 8007o, SOx met "lOCP/o en PM10 ook met lOCP/o. Dat zijn significante cijfers die illustreren dat LNG een forse bijdrage kan leveren aan vermindering van uitstoot van schadelijke gassen. Steeds meer schepen zijn geschikt om op LNG te varen of om LNG te gebruiken aan de wal. In de haven is het een groeisector. LNG kan echter nooit dé brandstof voor dé toekomst voor alle energiebehoefte zijn, al was het enkel maar omdat ook LNG eindig is. Ook in de toekomst zal er altijd sprake zijn van een mix van energiebronnen; zon, wind, elektrisch, LNG, fossiel etc.). Naar verwachting zal wel in de toekomst een verdere
verschuiving plaatsvinden van fossiel naar hernieuwbaar; daar is ook het beleid van Rotterdam op gericht. In toenemende mate zal LNG daarin een rol spelen.
Vraag 8:
Is het college bereid haar zorgen omtrent de import van LNG gewonnen uit schalie over te brengen bij het rijk en haar aan te sporen tot het zetten van stappen in de richting van een importverbod? Indien nee, waarom niet?
Antwoord:
Nee, zie antwoord onder vraag 3.
Interessant voor jou
SV: Kolonie blauwe reigers in Park Bijdorp
Lees verderSV: Rotta Noppa
Lees verder