Raads­vragen: Poly­styreen waait alle kanten op

Indiendatum: 8 feb. 2022

Geacht college,

Aan de Boezemweg in Crooswijk vloog afgelopen zondag 6 februari het bouwafval in het rond, wat vervolgens op de openbare weg terecht kwam. Het was niet om aan te zien, maar mogelijk nog erger is de impact op het milieu. Het betrof hier namelijk voor een groot deel polystyreen, een kunststof van petrochemische oorsprong. Dat soort spul hoort beslist niet in de vrije natuur. Twee foto’s van de situatie ter plaatse zijn toegevoegd. De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam wil dat er per direct maatregelen worden genomen om deze vorm van milieuvervuiling tegen te gaan.

1. Hoe is prudente omgang met losliggende materialen op een bouwplaats geregeld in een omgevingsvergunning die is verleend aan ontwikkelaars om te kunnen bouwen? En hoe voorziet een dergelijke vergunning in het tot een minimum beperken van zwerfafval afkomstig van de bouwplaats? Indien er in de vergunning niks is geregeld, in welk ander instrument is het beperken van zwerfafval belegd?

2. Gelden er aanvullende regels over zwerfafval in de omgevingsvergunning verleend aan ontwikkelaars om te kunnen bouwen voor materialen die zeer belastend zijn voor het milieu? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe luiden dergelijke regels?

3. Handhaaft u op zwerfafval afkomstig van bouwplaatsen? Indien ja, hoe?

Artikel 2.13 van het Activiteitenbesluit milieubeheer[1] luidt als volgt:

“Degene die de inrichting drijft verwijdert zo vaak als nodig etenswaren, verpakkingen, sport- of spelmaterialen, of andere materialen die uit de inrichting afkomstig zijn of voor de inrichting zijn bestemd binnen een straal van 25 meter van de inrichting.”

Het artikel gaat over de verplichting voor uitbaters van een inrichting om zwerfafval te verwijderen in een straal van 25 meter van de inrichting. Deze regel bestaat reeds sinds januari 2007 en is dus neergedaald in onderhavig Activiteitenbesluit milieubeheer. Het gaat door als de zogenoemde 25-meterregel.

4. Geldt de 25-meterregel voor bouwplaatsen? Indien nee, waarom niet? Indien nee, gaat een bouwplaats door als inrichting of hanteert u een ander begrip?

5. Heeft u behalve eventueel gebruik van artikel 2.13 van het Activiteitenbesluit milieubeheer nog andere juridische handvatten om zwerfafval afkomstig van bouwplaatsen te beteugelen? Indien nee, waarom niet? Indien nee, ervaart u dit als een tekortkoming?

Met een mogelijke komst van de Omgevingswet vervalt het Activiteitenbesluit milieubeheer. Tot uiterlijk 2029 vormt het besluit nog onderdeel van de bruidsschat voor gemeenten. Vanaf die tijd zijn de gemeenten aan zet om eigenstandig beleid te formuleren over de verplichtingen aan uitbaters van een inrichting om zwerfafval tegen te gaan dan wel op te ruimen. Een lokale regel moet dan worden opgenomen in het Omgevingsplan van de gemeente Rotterdam. Het Omgevingsplan mag ook eerder dan 2029 in werking treden; dat is aan de gemeenten zelf.

In een factsheet[2] van de Rijksoverheid over ‘Hoe regelt u de 25-meterregel?’ staat het volgende:

“Landelijk afvalbeheerplan (LAP3)

In de volgende wijziging van LAP3 zal worden geregeld dat gemeenten in hun omgevingsplan een regel moet opnemen over het opruimen van zwerfafval. Gemeenten moeten bij het opstellen van het omgevingsplan rekening houden met het LAP. Door in LAP3 te regelen dat de gemeenten een regel moeten opnemen over het opruimen van zwerfafval blijf de verplichting daartoe bestaan (in het nieuwe deel van het omgevingsplan).

Wat betekent dit voor u als gemeente?

Op 1 januari 2021 treedt de Omgevingswet in werking. Als een gemeente uiterlijk 2029 niets heef gedaan met de regel in de bruidsschat over het opruimen van zwerfafval, dan vervalt deze regel. En bevat het omgevingsplan dus geen regel over het opruimen van zwerfafval. Het is dus belangrijk dat als uw gemeente gebruik wil blijven maken van deze regel, deze wordt opgenomen in het omgevingsplan.”

Alhoewel de datum van 1 januari 2021 natuurlijk allang gepasseerd is, doet dat niets af aan de strekking van deze informatievoorziening. Dat is: gemeenten zijn aan zet om zwerfafval van inrichtingen tegen te gaan, mocht de Omgevingswet uiteindelijk worden aangenomen.

6. Bent u zich reeds aan het oriënteren op lokale regelgeving die de bepaling over de verplichting tot opruimen van zwerfafval uit het Activiteitenbesluit milieubeheer vervangt? Indien nee, waarom niet?

7. Bent u van plan eerder dan uiterlijk 2029 een Omgevingsplan op te stellen en voor te leggen aan de Raad, teneinde een lokale regel ter vervanging van de 25-meterregel al eerder van kracht te laten gaan? Indien nee, waarom niet?

8. Bent u bekend met het initiatief uit de gemeenteraad van Amsterdam om de 25-meterregel te vervangen door een regel die uitbaters van inrichtingen verplicht zwerfafval op te ruimen binnen een straal van 150 meter tot de inrichting? Indien ja, wat vindt u van dit initiatief en overweegt u een dergelijke lokale regel?

Wij zien uw beantwoording met belangstelling tegemoet.

[1] https://wetten.overheid.nl/BWBR0022762/2021-01-01

[2] https://zwerfafval.rijkswaterstaat.nl/aanpak/gedrag/handhaving/@223837/factsheet-regelt-25-meter-regel/