Raads­vragen: Opnieuw chemisch expe­riment in de Kralingse Plas

Indiendatum: 3 aug. 2020

Geacht college,

De gemeente Rotterdam probeert met allerlei maatregelen de vorming van blauwalg in de Kralingse Plas tegen te gaan. Hiervoor wordt gepoogd het aandeel fosfaat, dat algenbloei veroorzaakt, te verlagen. In samenwerking met de provincie Zuid-Holland en het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard – binnen een zogenoemde driepartijenovereenkomst – zou de Kralingse Plas in eerste instantie worden ‘afgezand’ en dit zou dan de meeste ingrijpende en verstrekkende maatregel zijn. In een brief¹ aan de Raad stelt het college echter dat er nu wordt ingezet op een andere maatregel, te weten het gebruik van lanthaan om fosfaat te ‘binden’ en vast te leggen in een kleiachtige substantie die naar de bodem van de Kralingse Plas zakt. Lanthaan is een chemisch element. In voornoemde brief staat dat de keuze voor lanthaan – in plaats van afzanden – voortkomt uit een overleg met stakeholders van vorig jaar.

1. Waarom heeft u ervoor gekozen aan te koersen op het gebruik van lanthaan om het aandeel fosfaat in de Kralingse Plas te doen verminderen, in plaats van het afzanden van de bodem?

2. Zijn voor u de kosten bepalend geweest in het aankoersen op het gebruik van lanthaanhoudende klei in plaats van afzanden? Indien nee, zit er verschil in de kosten tussen enerzijds het gebruik van deze klei en anderzijds het afzanden van de bodem?

De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam is huiverig voor het gebruik van chemische middelen om blauwalg in de vrije natuur te bestrijden. Het vorige chemische experiment in de Kralingse Plas, die met waterstofperoxide, staat ons nog altijd helder voor de geest. Uit een studie² die naar aanleiding van het experiment in opdracht van het college is uitgevoerd, bleek dat het visbestand door toedoen van het gebruik van waterstofperoxide met liefst 93% was afgenomen.

Eerder dit jaar is er reeds veldonderzoek gedaan naar de toepassing van lanthaanhoudende klei in de Kralingse Plas voor de bestrijding van blauwalg. Het is evenwel niet duidelijk wat voor effect lanthaan heeft op vissen en het onderwaterleven in meer algemene zin. In de eerder genoemde brief van het college aan de Raad wordt met geen woord gerept over mogelijke schade aan flora en fauna als gevolg van het gebruik van lanthaan. Momenteel loopt er evenwel een actie van bezorgde burgers en natuurliefhebbers om het gebruik van lanthaanhoudende klei in de Bleiswijkse Zoom (onderdeel van Recreatieschap Rottemeren) een halt toe te roepen. De actievoerders stellen dat lanthaan een negatief effect heeft op vissen en kleine waterorganismen, blijkt uit een artikel³ in een lokaal nieuwsblad uit de gemeente Lansingerland.

3. Wat weet u over de mogelijke negatieve effecten van het gebruik van lanthaan voor vissen en kleine waterorganismen? Kunt u hierbij verwijzen naar het wetenschappelijke bewijs dat u hiervoor geraadpleegd heeft?

4. Kent u als deelnemer aan de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Rottemeren de publieksactie die momenteel loopt om het gebruik van lanthaan in de Bleiswijkse Zoom een halt toe te roepen? Indien nee, bent u bereid kennis te nemen van de argumenten die de actievoerders naar voren brengen over de negatieve effecten van lanthaan op het leven in het water?

De actievoerders stellen ook dat het gebruik van lanthaan niet voldoet aan de Kaderrichtlijn Water van de Europese Unie⁴. Deze kaderrichtlijn is ervoor bedoeld de kwaliteit van onder andere oppervlaktewateren te borgen in beleid.

5. Stelt u dat het gebruik van lanthaan in de Kralingse Plas wettelijk is toegestaan op basis van de Kaderrichtlijn Water? Indien ja, waaruit blijkt dat?

1 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/8531641/1

2 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/5184358/1

3 https://www.herautonline.nl/projectgroep-oppervlaktewaterkwaliteit-oostland-is-tegen-gebruik-lanthaan/

4 https://www.helpdeskwater.nl/onderwerpen/wetgeving-beleid/kaderrichtlijn-water/