Raadsvragen: Inzameling van medicijnafval bij de apotheek

Vragen
Raadsvragen: Inzameling van medicijnafval bij de apotheek

Vragen Antwoorden

Indiendatum: aug. 2019

Geachtcollege,

Volgensde Wet milieubeheer zijn gemeenten verantwoordelijk voor deinzameling van klein chemisch afval, waaronder medicijnafval zoalsongebruikte geneesmiddelen en injectienaalden. Momenteel geeft degemeente Rotterdam haar inwoners de mogelijkheid klein chemisch afvalin te leveren bij de milieuparken. Dit staat ook zo vermeld op dewebsite van de gemeente, in het overzicht^¹van afvalstoffen waar inwoners vaak mee te maken hebben.

Degemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam heeftdiverse signalen ontvangen van inwoners dat zij hun medicijnafvalmoeilijk kwijt kunnen, omdat de milieuparken lastig bereikbaar zijnen lang niet altijd open. Het gevolg is dat medicijnafval zich thuisophoopt. Op dit moment speelt er landelijk ook een discussie over derol die apotheken kunnen spelen in het inzamelen van medicijnafval.Want die bevinden zich vaak op plaatsen waar inwoners makkelijkkunnen komen. Bovendien hebben apothekers veel kennis over medicijnenen beschikken zij over de faciliteiten om medicijnafval op eenveilige manier tijdelijk op te slaan. De organisatie KoninklijkeNederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) – deberoeps- en brancheorganisatie van apothekers en apotheken – zietdaarom graag dat apotheken hun steentje bijdragen aan de inzamelingvan medicijnafval. Als voorwaarde stellen zij evenwel dat gemeentenhet medicijnafval kosteloos komen ophalen.

Voorons is het onduidelijk hoe de inzameling van medicijnafval inRotterdam is geregeld. Volgens een klein onderzoek^²van KNMP uit 2018 blijkt dat de inzameling van medicijnafval metbehulp van de apotheken in het overgrote deel van de gemeenten op de'agenda' is gezet of dat er binnen afzienbare tijd afspraken wordengemaakt. Uit een eerder artikel^³in deTelegraafvan 2016 blijkt volgens KNMP evenwel dat de gemeente Rotterdam kostenin rekening brengt bij apotheken die de inzameling van medicijnafvalop zich hebben genomen. Of dat nog steeds geldt, weten wij niet.Reeds in 2012 heeft een fractie in de Raad schriftelijke vragen aanhet college gesteld over het afschaffen van de zogenoemde 'chemokar',een gratis dienst van de gemeente waarmee tot die tijd medicijnafvalvan inwoners en ingezameld door apotheken in Rotterdam werdopgehaald. Die gratis dienst is per 2013 afgeschaft. In debeantwoording^⁴van de schriftelijke vragen stelde het college destijds dat deapothekers akkoord zijn gegaan met het afschaffen van de chemokar enhet zelf wegbrengen van medicijnafval, niet zijnde bedrijfsafval.

1.Hoe is het momenteel geregeld met de inzameling van medicijnafval inRotterdam?

2.Is uw huidige standpunt dat de apotheken c.q. vertegenwoordigendeorganisaties akkoord zijn met het zelf wegbrengen van medicijnafvalafkomstig van inwoners bij de milieuparken?

3.Bestaan er momenteel afspraken met alle apotheken in Rotterdam overde inzameling van medicijnafval van inwoners, dus niet zijndebedrijfsafval? Indien ja, waaruit bestaan deze afspraken? Indien ja,bent u bereid deze afspraken te delen met de Raad? Indien ja, zijndit dwingende afspraken of vrijblijvende afspraken waar sommigeapotheken zich niet aan hoeven te houden, indien zij dat wensen?Indien nee, klopt het dat de gemeente Rotterdam de inzameling vanmedicijnafval op de 'agenda' heeft gezet of dat er binnen afzienbaretijd afspraken worden gemaakt?

4.Bent u bereid voornoemd overzicht van afvalstoffen aan te passen,waarbij u in ieder geval bij de stoffen 'medicijnresten' en'Injectienaalden' aangeeft dat deze bij de apotheek kunnen wordeningeleverd? Indien nee, waarom niet?

Invoornoemde beantwoording op de schriftelijke vragen uit 2012 stelthet college het volgende:

“Vooroude medicijnen en naalden van burgers is besloten om apothekers instaat te stellen dit afval - niet vermengd met eigen bedrijfsafval –ook op de milieuparken aan te kunnen bieden. (…) Hiermee wordt eenuitzondering gemaakt op de afvalstoffenverordening waarin staat datbedrijven voor het achterlaten van bedrijfsafval op milieuparken eenbepaalde vergoeding moeten betalen. In dit geval wordt het KCA(naalden en medicijnen) ingezameld door innemende detaillisten zoalsapothekers, niet gezien als bedrijfsafval, maar als afval afkomstigvan burgers (artikel 8.40 Wet milieubeheer, artikel 6, derde lid enartikel 13 van de Afvalstoffenverordening).”

Eenandere fractie heeft eind 2017 ook schriftelijke vragen gesteld overhet inzamelen van medicijnafval bij apotheken. In de beantwoording^⁵op deze schriftelijke vragen stelt het college het volgende:

“ (…)op het moment dat burgers hun medicijnen afgeven aande apotheker (die ook tot ontvangst en vervoer bevoegd is) is geensprake meer van huishoudelijk afval, maar van bedrijfsafval. Ditvolgt uit de systematiek van de Wet milieubeheer (Wm). Artikel 10.36Wm: Voor de toepassing van deze titel worden ingezamelde en/ofafgegeven huishoudelijke afvalstoffen gelijkgesteld metbedrijfsafvalstoffen.“

5.Hoe zit het nou? Is medicijnafval van inwoners maar ingezameld doorapothekers en ingeleverd bij het milieupark nu wélof géénafval afkomstig van burgers, en bij implicatie wélof géénbedrijfsafval?

6.Hoe verklaart u de discrepantie tussen uw beantwoording op deschriftelijke vragen uit 2012 en die uit 2017?

7.Wanneer heeft u besloten medicijnafval van inwoners en ingezamelddoor apotheken niet meer aan te merken als afval afkomstig vanburgers?

8.Heeft u de Afvalstoffenverordening Rotterdam 2009 tussen de momentenvan beantwoording van de voornoemde sets schriftelijke vragenaangepast om uw gewijzigde standpunt ten aanzien van medicijnafvalals al dan niet bedrijfsafval kloppend te maken met gemeentelijkeregelgeving? Indien nee, waarom niet?

9.Worden apotheken gevestigd in Rotterdam kosten in rekening gebrachtvoor het inleveren van medicijnafval van inwoners? Indien ja, zijndit kosten voor het zogenaamd inleveren van bedrijfsafval?

KNMPziet graag dat gemeenten medicijnafval, niet zijnde bedrijfsafval,weer komen ophalen bij de apotheken. Je moet het correct inzamelen eninleveren van afvalstoffen namelijk zo makkelijk mogelijk maken voorparticulieren. Apothekers zijn ondernemers en die zijn daarom nietverantwoordelijk voor het uitvoeren van een publieke taak. Bovendienkwalificeert de wetgever medicijnafval soms als klein gevaarlijkafval, zoals gebruikte injectienaalden. Daarvoor geldt stringenteregelgeving over opslag en vervoer. Wij vinden dat de gemeente ditbeter zelf kan doen.

10.Bent u bereid het medicijnafval van Rotterdammers dat wordtingezameld door apotheken weer op te halen? Indien ja, wanneer gaat udit weer doen? Indien nee, waarom niet? Indien nee, bent u ten minstebereid dergelijk afval dat u kwalificeert als klein gevaarlijk afvalop te halen bij de apotheken, indien zij bij u kenbaar maken dat zijerover beschikken? Indien nee, waarom niet?

1 https://www.rotterdam.nl/wonen-leven/klein-chemisch-afval/Grofvuil-nwe-tabel-okt-2016.pdf

2 https://www.knmp.nl/downloads/KNMP-onderzoek-medicijnafval-december-2018.pdf

3 https://www.telegraaf.nl/nieuws/403886/gemeente-laat-apotheek-opdraaien-voor-medicijnafval

4 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/4128858/3/12gr2797_Van_B_en_W_de_beantwoording_van_schriftelijke_vragen_van_mevrouw_Ton_over__inzamelen_medicijnen_

5 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/6096077/1/17bb11089

Indiendatum: aug. 2019
Antwoorddatum: 17 okt. 2019

1.Hoe is het momenteel geregeld met de inzameling van medicijnafval inRotterdam?

"Er zijn landelijk geldende richtlijnen en normen ten aanzien van farmaceutische zorg. Hierin zijn ook bepalingen opgenomen over het retournemen en vernietigen van medicijnen.

De landelijke geldende Nederlandse Apothekers Norm (NAN 2006) bepaalt in artikel 7.2.4 het volgende: De apotheek zorgt voor een verantwoorde afvoer en vernietiging van geneesmiddelen die door de patiënt zijn teruggebracht of die over hun houdbaarheidsdatum zijn.

In de “Norm voor geautomatiseerd geneesmiddeldistributiesysteem” vastgesteld door de KNMP in november 2011 is het volgende bepaald:
4.18 Retourgoederen
4.18.1 Retour gekomen geneesmiddelen en/of verpakkingen van de patiënt mogen niet worden hergebruikt en moeten vernietigd worden.
4.18.2 De vernietigde geneesmiddelen worden als klein chemisch afval aangeboden bij de afvalverwerking.

Op dit moment kunnen inwoners van Rotterdam hun medicijnafval kosteloos op één van de milieuparken of bij de apotheker afgeven. Apothekers mogen dit medicijnafval afkomstig van burgers ook kosteloos afgeven op één van de milieuparken. Gemeente Rotterdam stelt alle benodigde verpakkingsmaterialen (o.a. medicijntonnen en naaldencontainers) gratis beschikbaar aan apotheken om het medicijnafval in te zamelen en te vervoeren."

2.Is uw huidige standpunt dat de apotheken c.q. vertegenwoordigendeorganisaties akkoord zijn met het zelf wegbrengen van medicijnafvalafkomstig van inwoners bij de milieuparken?

"Met de voorzitter van de Apothekersvereniging is afgesproken dat medicijnafval afkomstig van burgers door de apothekers mag worden afgegeven op de milieuparken binnen de gemeente Rotterdam. De Apothekersvereniging heeft daarbij aangegeven deze afspraak te zullen communiceren richting de leden.

Deze afspraak is overigens geheel in lijn met het advies van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (beantwoording Kamervragen over de inzameling van medicijnenafval d.d. 17 november 2016) dat gemeenten in gezamenlijk overleg met apothekers komen tot afspraken m.b.t. de inzameling van ongebruikte/oude geneesmiddelen en naalden, in afwachting van landelijk beleid. De KNMP werkt in het kader van het Programma Verspilling samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Infrastructuur en Milieu (l&M) aan een landelijke regeling voor apothekers om medicijnafval kostenvrij af te voeren. Gemeente Rotterdam zet het huidige beleid voort totdat deze nieuwe regelgeving een feit is en zal dan wederom met de Apothekersvereniging in gesprek gaan."

"Zie het antwoord op vraag 2."

"Ja, daartoe zijn we bereid."

"De beantwoording van de schriftelijke vragen uit 2012 had scherper geformuleerd kunnen worden op dit punt. Het was de bedoeling onderscheid te maken tussen enerzijds medicijnenafval ingeleverd door burgers (en aldus afkomstig daarvan) en anderzijds bedrijfsafval afkomstig van de apotheker zelf, zoals koffiebekertjes, inktcartridges, oud papier en ook medicijnenoverschot. Bedrijfsafval van de apotheker zelf mag niet worden ingeleverd op de milieuparken, ook niet tegen betaling. Medicijnenafval dat is ingeleverd door burgers mag door de apotheker wel kosteloos worden ingeleverd op de milieuparken.

Uit de systematiek van de Wet milieubeheer volgt, dat eenmaal ingezamelde en/of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen gelijkgesteld worden met bedrijfsafvalstoffen. Op het moment dat de apotheker het medicijnafval van de burger inneemt, is aldus sprake van bedrijfsafval."

6.Hoe verklaart u de discrepantie tussen uw beantwoording op deschriftelijke vragen uit 2012 en die uit 2017?

"Zie het antwoord op vraag 5."

7.Wanneer heeft u besloten medicijnafval van inwoners en ingezamelddoor apotheken niet meer aan te merken als afval afkomstig vanburgers?

"Dit is niet besloten door de gemeente Rotterdam. Het medicijnafval is weliswaar afkomstig van burgers, maar uit art. 10.36 van de Wet milieubeheer volgt, dat eenmaal ingezamelde en/of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen gelijkgesteld worden met bedrijfsafvalstoffen."

"Nee, er heeft geen aanpassing van de Afvalstoffenverordening plaatsgehad. Dit is ook niet nodig omdat geen sprake was/is van een gewijzigd standpunt."

9.Worden apotheken gevestigd in Rotterdam kosten in rekening gebrachtvoor het inleveren van medicijnafval van inwoners? Indien ja, zijndit kosten voor het zogenaamd inleveren van bedrijfsafval?

"Nee, apotheken, gevestigd in Rotterdam, die medicijnafval inleveren bij milieuparken worden geen kosten in rekening gebracht."

"Nee, gemeente Rotterdam gaat het medicijnafval dat wordt ingezameld niet bij de apothekers ophalen. Gemeente Rotterdam stelt alle benodigde verpakkingsmaterialen (o.a. medicijntonnen en naaldencontainers) gratis beschikbaar aan apotheken om het medicijnafval in te zamelen en te vervoeren. De apothekers zijn bevoegd tot ontvangst en vervoer.

In het Uitvoeringsbesluit Afvalstoffen Rotterdam 2018 (nadere regels op de Afvalstoffenverordening) is bepaald (artikel 4 en bijlage 2) dat klein chemisch afval, waaronder medicijnafval, door inwoners van Rotterdam zelf moet worden weggebracht naar een van de milieuparken. Klein chemisch afval wordt niet aan huis ingezameld door de gemeente Rotterdam. Voor apothekers wordt op deze regel geen uitzondering gemaakt."