Raads­vragen: Een lokale munt voor een inclu­sieve en duurzame economie

Indiendatum: mrt. 2020

Geacht college,

De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam is enthousiast over de mogelijkheden die een lokale munt biedt voor een inclusieve en duurzame economie. Met een lokale munt kan een gesloten economie op poten worden gezet waarin het vertrouwen tussen mensen toeneemt, welzijn boven winst prevaleert, verspilling wordt tegengegaan en toegevoegde waarde behouden blijft voor de stad. Bovendien kan een lokale munt parallel aan de euro waarde toekennen aan diensten die momenteel niet kunnen worden vermarkt, omdat aanbieders en afnemers elkaar niet weten te vinden. Hierbij valt te denken aan de uitvoering van informele zorg, sociale activiteiten voor kwetsbare doelgroepen of het vergroten van de diversiteit aan stadsnatuur. In principe kan dat ook met de euro, maar vaak zijn de transactiekosten te hoog en is er te weinig vertrouwen tussen aanbieder en afnemer. Voor een lokale munt geldt dat niet.

In onze gemeente wordt er al volop geëxperimenteerd met een lokale munt, bijvoorbeeld met de digitale munt Dam die door Stichting De Alternatieve Munt in het leven is geroepen en wordt beheerd. De stichting fungeert hierbij als verrekenplatform en heeft inmiddels al ruim 550 deelnemers die hun geld bij diverse ondernemers in Rotterdam kunnen uitgeven. Voor die ondernemers zijn inkomsten in Dam als euro te verrekenen in de aangiften voor omzetbelasting en inkomstenbelasting; de Belastingdienst beschouwt Dam (gewoon) als geld en maakt gebruik van een wisselkoers zoals ook bij buitenlandse betaalmiddelen. Alle deelnemers – zowel particulieren als bedrijven – betalen geen rente op schuld. Dam geeft een impuls aan lokale koopkracht, omdat de munt in principe alleen in Rotterdam kan worden uitgegeven. Als gevolg hiervan bieden Rotterdammers hun diensten aan en laten ze zich uitbetalen in Dam, waardoor een markt van vraag en aanbod lokaal op elkaar kan worden afgestemd.

Voor ons is het doorslaggevende argument voor de meerwaarde van een lokale munt dat een gesloten economisch systeem cruciaal is voor het tegengaan van verspilling en de strijd voor een meer duurzame planeet. Met een lokale munt krijgen spullen makkelijker een tweede leven en blijven alleen de goederen en diensten overeind waar Rotterdammers – in onze ogen – wat aan hebben.

Wij denken dat de gemeente Rotterdam een enorme impuls kan geven aan de lokale munt Dam door een rekening te openen en vervolgens Rotterdammers in staat te stellen betalingen in Dam te doen. Wij denken bijvoorbeeld aan het kunnen voldoen van lokale heffingen in Dam, die de gemeente vervolgens weer 'uitzet' bij Rotterdamse ondernemers of organisaties die uitvoering geven aan publieke taken of werkzaamheden, zoals bedrijven actief in groenbeheer of vrijwilligersorganisaties. Begunstigden van betalingen met Dam kunnen dit geld vervolgens uitbetalen aan medewerkers, hetgeen tevens bijdraagt aan 'social return on investment'. En de gemeente kan ook besluiten gelden voor de bestrijding van armoede (deels) uit te betalen in Dam, zodat het geld in de stad blijft en toegevoegde waarde van lokale economische transacties wordt geherinvesteerd in de Rotterdamse economie.

1. Bent u bekend met de idee van een lokale munt, parallel aan de nationale geldeenheid? Indien ja, ziet u voordelen van een lokale munt voor een inclusieve en duurzame economie?

2. Bent u het met ons eens dat de gemeente Rotterdam een impuls kan geven aan de rol van een lokale munt door een rekening te openen, bijvoorbeeld in het geval van de Dam waar Stichting De Alternatieve Munt als verrekenplatform fungeert? Indien nee, waarom niet? Indien ja, bent u bereid een rekening te openen? En bent u dan tevens bereid Rotterdammers in staat te stellen betalingen aan de gemeente voor bijvoorbeeld lokale heffingen, leges of parkeergelden in de lokale munt te voldoen, die u vervolgens weer kunt ‘uitzetten’ bij afnemers die tevens rekeninghouder zijn?

3. Welke positieve gevolgen heeft gemeentelijke deelname aan een lokale munt, denkt u?

4. Zijn er aanvullend op gemeentelijke deelname aan een lokale munt nog andere manieren waarop u de rol van een dergelijke munt voor een inclusieve en duurzame economie kunt verstevigen? Indien ja, welke manieren?