Raads­vragen: Door de bank genomen


Indiendatum: mrt. 2019

Geacht college,

Het AD Rotterdams Dagblad1 wist gisteren te melden dat leerlingen uit groep 7 en 8 van basisschool De Globetrotter op Katendrecht die dag op een avondje uit werden getrakteerd door de ABN AMRO Foundation. Ze gingen naar een voorstelling van de musical The Lion King in Den Haag. Voorafgaand aan de voorstelling heeft de ABN AMRO Foundation ook meerdere gastlessen verzorgd over thema’s die in de musical aan bod komen. De ABN AMRO Foundation is onderdeel van de bank ABN AMRO en geeft namens dit bedrijf uitvoering aan activiteiten met een vermeend maatschappelijk nut.

De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam maakt zich sterk voor onderwijs waarin de belangen van het bedrijfsleven geen plek hebben. Rotterdamse scholen moeten wat ons betreft een veilige en neutrale leeromgeving bieden aan leerlingen, zowel in het curriculum als in buitenschoolse activiteiten. De belangen van het bedrijfsleven staan daar haaks op.

Het is belangrijk na te gaan op welke wijze curriculaire en buitenschoolse activiteiten van het bedrijfsleven worden ingekleed. Leerlingen van de basisschool zijn door hun jeugdige leeftijd zeer vatbaar voor beïnvloeding, bijvoorbeeld als een bedrijf het logo toont in lesmateriaal, gratis merchandise (petjes, jasjes, tasjes) weggeeft of de leerlingen 'onderwijst' aan de hand van praktijkvoorbeelden uit de eigen organisatie. Om die reden willen wij graag meer weten over het avondje uit van de leerlingen van basisschool De Globetrotter en de gastlessen die zijn verzorgd door de ABN AMRO Foundation.

1. Weet u op welke wijze de gastlessen en het avondje uit voor de leerlingen uit groep 7 en 8 van basisschool De Globetrotter door de ABN AMRO Foundation ingekleed waren?

De gemeente Rotterdam is lid geworden van de 'Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding' naar aanleiding van onze schriftelijke vragen2 over de blootstelling van leerlingen aan de marketingactiviteiten van aanbieders van ongezonde voeding op scholen en in buitenschoolse activiteiten. Hiermee geeft de gemeente ons inziens impliciet aan dat beïnvloeding van leerlingen door bedrijven ongewenst is, ongeacht de aard van de marketingactiviteiten. Het gaat er namelijk om dat jonge mensen nog moeten ontdekken hoe zij hun leven willen inrichten en welke keuzes zij willen maken voor hun verdere persoonlijke ontwikkeling.

2. Deelt u onze mening dat beïnvloeding van leerlingen door bedrijven ongewenst is? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe wenst u beïnvloeding tegen te gaan?

De ABN AMRO Foundation is eerder actief geweest op Rotterdamse scholen, blijkt uit het twitteraccount3 van deze organisatie. Zo heeft de ABN AMRO Foundation onlangs ook een zogenoemde tennisclinic gegeven aan Rotterdamse leerlingen. Wij zijn benieuwd of deze organisatie een sponsorcontract heeft met Rotterdamse scholen of met schoolbesturen of scholenkoepels waar deze scholen deel van uitmaken, gezien de frequentie van haar activiteiten.

3. Weet u of de ABN AMRO Foundation een sponsorcontract heeft met Rotterdamse scholen of met schoolbesturen of scholenkoepels waar deze scholen deel van uitmaken? Indien ja, wat vindt u hiervan?

Aan sponsoring op scholen zijn wettelijke voorschriften verbonden. Volgens het Rijk4 moeten ouders en docenten via de medezeggenschapsraad hun stem kunnen laten horen over een sponsorcontract. Verder zijn scholen verplicht om ouders in de schoolgids en het schoolplan te informeren over het sponsorbeleid.

4. Weet u of de medezeggenschapsraden van Rotterdamse scholen, waaronder De Globetrotter, hun stem hebben kunnen laten horen over sponsorcontracten met de ABN AMRO Foundation of andere organisaties gelieerd aan het bedrijfsleven die deze scholen zijn aangegaan? Indien nee, bent u bereid te inventariseren of medezeggenschapsraden hun stem hebben kunnen laten horen?

5. Weet u of Rotterdamse scholen hun sponsorbeleid toelichten in de schoolgids of in het schoolplan? Indien nee, bent u bereid te inventariseren of het sponsorbeleid wordt toegelicht?

Het convenant “Scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring”5 was tot en met 2018 van kracht. Dit convenant bood helderheid omtrent sponsoring op scholen in het primair en voortgezet onderwijs en was ondertekend door alle mogelijke belanghebbenden: onderwijsorganisaties, werkgeversorganisaties, aanbieders van lesmateriaal en organisaties die de belangen van leerlingen behartigen. Het is belangrijk om een nieuw convenant te hebben, teneinde sponsoring te kunnen toetsen op wenselijkheid.

6. Weet u of er een nieuw convenant in de maak is die de mogelijkheid biedt sponsoring op scholen te toetsen? Indien nee, waarom niet? Indien nee, bent u bereid bij het Rijk te lobbyen voor een dergelijk convenant?

7. Bent u bereid samen met alle belanghebbenden in het Rotterdamse onderwijsveld een convenant op te stellen over sponsoring op Rotterdamse scholen? Indien nee, waarom niet? Indien ja, bent u bereid de Raad in de gelegenheid te stellen wensen en bedenkingen kenbaar te maken over een dergelijk convenant?

Wij zien de educatieve en pedagogische meerwaarde van buitenschoolse cultuur- en sportactiviteiten. Het is wat ons betreft een veeg teken dat scholen zich mogelijk genoodzaakt voelen zich te wenden tot bedrijven om deze activiteiten te organiseren. Dit kan wijzen op een tekort aan eigen middelen.

8. Heeft u het idee dat Rotterdamse scholen zich mogelijk genoodzaakt voelen zich te wenden tot bedrijven om buitenschoolse activiteiten te organiseren? Indien nee, waarom niet? Indien ja, ervaart u dit als een probleem?

9. Bent u bereid te inventariseren of Rotterdamse scholen meer eigen middelen nodig hebben voor het op eigen kracht organiseren van buitenschoolse activiteiten, dus zonder zich noodgedwongen te hoeven wenden tot bedrijven? Indien nee, waarom niet?

1 https://www.ad.nl/rotterdam/leerlingen-rotterdamse-basisschool-naar-the-lion-king-maar-niet-iedereen-is-enthousiast~af959e22/

2 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/4142114/3/bd8c3ded9c894b317114f3015eeee1c8 (zie vraag 6 en het antwoord hierop)

3 https://twitter.com/aa_foundation

4 https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/financiering-onderwijs/vraag-en-antwoord/wat-is-sponsoring-in-het-primair-en-voortgezet-onderwijs

5 https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/financiering-onderwijs/documenten/convenanten/2009/02/24/convenant-scholen-voor-primair-en-voortgezet-onderwijs-en-sponsoring

Indiendatum: mrt. 2019
Antwoorddatum: 16 jul. 2019

1. Weet u op welke wijze de gastlessen en het avondje uit voor de leerlingen uit groep 7 en 8 van basisschool De Globetrotter door de ABN AMRO Foundation ingekleed waren?

"De gastlessen en het avondje uit zijn uitgevoerd door de stichting Jeugdeducatie in samenwerking met de school. ABN-AMRO Foundation is een partner van Stichting Jeugdeducatie. Ons college is niet op de hoogte van de inkleding van de gastlessen en het avondje uit."

2. Deelt u onze mening dat beïnvloeding van leerlingen door bedrijven ongewenst is? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe wenst u beïnvloeding tegen te gaan?

"Het is ongewenst dat bedrijven of andere partijen via activiteiten in het onderwijs een negatieve invloed hebben op de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van leerlingen. Onderwijsinstellingen dragen hiervoor verantwoordelijkheid en de controlerende taak ligt bij de onderwijsinspectie."

3. Weet u of de ABN AMRO Foundation een sponsorcontract heeft met Rotterdamse scholen of met schoolbesturen of scholenkoepels waar deze scholen deel van uitmaken? Indien ja, wat vindt u hiervan?

"Uit de informatie van de ABN-AMRO Foundation is gebleken dat er geen directe sponsoring plaatsvindt van Rotterdamse onderwijsinstellingen. De Foundation werkt samen met uitvoerende partijen, zoals bijvoorbeeld het Jeugdeducatiefonds, JINC, Richard Krajicek Foundation en het Jeugdfonds Sport & Cultuur."

4. Weet u of de medezeggenschapsraden van Rotterdamse scholen, waaronder De Globetrotter, hun stem hebben kunnen laten horen over sponsorcontracten met de ABN AMRO Foundation of andere organisaties gelieerd aan het bedrijfsleven die deze scholen zijn aangegaan? Indien nee, bent u bereid te inventariseren of medezeggenschapsraden hun stem hebben kunnen laten horen?

"De ABN-AMRO Foundation heeft geen sponsorcontract met de Globetrotter of andere scholen in Rotterdam. Ons college is niet bereid een inventarisatie te houden naar de betrokkenheid van medezeggenschapsraden bij sponsorbeleid van de scholen, omdat schoolbesturen en directies verantwoordelijk zijn voor het naleven van de wettelijke regelgeving conform de WPO, WEC, WVO en de WMS rond het gevoerde sponsorbeleid. De inspectie van het onderwijs controleert of scholen aan deze wettelijke regelgeving voldoen en treedt op indien blijkt dat hieraan niet wordt voldaan."

5. Weet u of Rotterdamse scholen hun sponsorbeleid toelichten in de schoolgids of in het schoolplan? Indien nee, bent u bereid te inventariseren of het sponsorbeleid wordt toegelicht?

"Nee, de gemeente houdt geen toezicht op het vermelden van het sponsorbeleid in de schoolgids of het schoolplan."

6. Weet u of er een nieuw convenant in de maak is die de mogelijkheid biedt sponsoring op scholen te toetsen? Indien nee, waarom niet? Indien nee, bent u bereid bij het Rijk te lobbyen voor een dergelijk convenant?

"Het vorige convenant ‘Scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring" is iets aangepast en blijft ook in 2019 gelden. Op verzoek van de scholen en andere partners onderzoekt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) of het convenant in de praktijk helpt om op een goede manier om te gaan met sponsoring op scholen. Medio oktober 2019 verwacht het ministerie de resultaten van dit onderzoek. Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek zal een nieuw (driejarig) convenant worden opgesteld die in 2020 in werking zal treden."

7. Bent u bereid samen met alle belanghebbenden in het Rotterdamse onderwijsveld een convenant op te stellen over sponsoring op Rotterdamse scholen? Indien nee, waarom niet? Indien ja, bent u bereid de Raad in de gelegenheid te stellen wensen en bedenkingen kenbaar te maken over een dergelijk convenant?

"Nee, sponsoring binnen het onderwijs valt onder de landelijke wettelijke regelgeving conform de WPO, WEC, WVO en de WMS. Ons college ziet geen noodzaak om van het landelijke beleid af te wijken."

8. Heeft u het idee dat Rotterdamse scholen zich mogelijk genoodzaakt voelen zich te wenden tot bedrijven om buitenschoolse activiteiten te organiseren? Indien nee, waarom niet? Indien ja, ervaart u dit als een probleem?

"Nee, er zijn voldoende mogelijkheden voor het onderwijs om activiteiten aan te bieden zonder zich direct te hoeven wenden tot het bedrijfsleven. Naast de lumpsumvergoeding vanuit het Rijk en de inkomsten uit de vrijwillige ouderbijdrage, ontvangen scholen vanuit het Rotterdams Onderwijsbeleid extra financiële middelen die zij kunnen inzetten om binnen- dan wel buitenschoolse activiteiten te organiseren. Daarnaast kunnen scholen gebruikmaken van activiteiten van organisaties die door de gemeente worden gesubsidieerd, zoals bijvoorbeeld het Kenniscentrum Cultuureducatie Rotterdam en Natuur Stad. Ook zijn er landelijke organisaties, zoals het Jeugdeducatiefonds, de Richard Krajicek Foundation en het Jeugdfonds die activiteiten voor scholen aanbieden.

Overigens vindt ons college betrokkenheid vanuit het bedrijfsleven bij het onderwijs op het gebied van loopbaanoriëntatie essentieel en stimuleert zij deze samenwerking. Zo wordt vanuit het gemeentelijk beleid samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven geïnitieerd middels lob-activiteiten waarvan Jinc de uitvoerende partij is, worden er afspraken met het bedrijfsleven gemaakt over baangaranties en worden er in diverse bedrijfssectoren TOP Academies opgericht. Zo wordt elke Rotterdamse jongere in staat gesteld bewuster keuzes te maken in hun studieloopbaan en succesvoller aan te sluiten op de arbeidsmarkt."

9. Bent u bereid te inventariseren of Rotterdamse scholen meer eigen middelen nodig hebben voor het op eigen kracht organiseren van buitenschoolse activiteiten, dus zonder zich noodgedwongen te hoeven wenden tot bedrijven? Indien nee, waarom niet?

"Nee, verwijzend naar de beantwoording op vraag 8 zijn er voldoende mogelijkheden voor scholen om hun leerlingen aan activiteiten deel te laten nemen zonder zich rechtstreeks tot bedrijven te wenden."