Raadsvragen: Dierondersteunende interventies in Rotterdamse hulpverlening

Vragen
Raadsvragen: Dierondersteunende interventies in Rotterdamse hulpverlening

Vragen Antwoorden

Indiendatum: mei 2019

Geacht college,

Vorige week heeft de Raad voor Dieraangelegenheden een zienswijze^¹ gepubliceerd over het gebruik van dieren in hulpverlening, door middel van zogenoemde ‘dierondersteunende interventies’. Hierbij kan je denken aan blindengeleidehonden voor mensen met een visuele beperking, zorgboerderijen of paarden die worden gebruikt tijdens de dagbesteding voor gehandicapten. De Raad voor Dieraangelegenheden merkt op dat er nog veel onduidelijk is over de omvang van hulpverlening waarvoor dieren worden gebruikt. Ook ontbreekt het volgens de Raad voor Dieraangelegenheden aan regels over het borgen van dierenwelzijn in hulpverlening. Daarnaast kan vooralsnog wetenschappelijk niet worden aangetoond dat het gebruik van dieren in hulpverlening per definitie meerwaarde heeft voor de doelgroep.

Ook in Rotterdam wordt er in hulpverlening gebruik gemaakt van dieren. De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam staat in beginsel positief tegenover hulpverlening waarvoor dieren worden gebruikt, mits het niet ten koste gaat van dierenwelzijn. Want volgens de Raad voor Dieraangelegenheden zijn er wel degelijk aanwijzingen dat het welzijn van dieren tijdens dierondersteunende interventies in het gedrang komt. Voor ons is het momenteel niet na te gaan hoe dierenwelzijn tijdens dierondersteunende interventies wordt geborgd. Ook geldt de omvang van de interventies voor ons als een grijs gebied.

1. Wat kunt u in algemene zin zeggen over het gebruik van dieren in hulpverlening zoals dat in Rotterdam gebeurt?

2. Weet u de omvang van dierondersteunende interventies in Rotterdamse hulpverlening? Indien ja, wat is de omvang? Indien nee, is er sprake van een gebrek aan kennis over het onderwerp of worden dergelijke interventies niet als zodanig vastgelegd, contractueel of anderzijds?

3. Hoe vergewist u dat tijdens dierondersteunende interventies de strengste normen ten aanzien van het welzijn van dieren worden nageleefd? En ziet u in naleving voor de gemeente een rol weggelegd?

De gemeente maakt afspraken met zorgaanbieders over het leveren van zorg in natura aan Rotterdammers die beschikken over een indicatie in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Op de website^² van de gemeente staat een overzicht van alle zorgaanbieders die binnen de diverse percelen van de huidige aanbesteding contractuele afspraken hebben gemaakt over het leveren van zorg. Binnenkort volgt er een nieuwe aanbesteding voor de uitvoering van Wmo-arrangementen, die per 1 januari 2021 van start gaan.

4. Weet u welke van de door de gemeente gecontracteerde zorgaanbieders momenteel gebruik maken van dieren in hulpverlening?

5. Stelt u dat dierondersteunende interventies in hulpverlening betere resultaten geeft dan als deze interventies achterwege blijven? Indien ja, waaruit blijkt dit?

6. Is het gebruik van dieren vastgelegd in sommige van de huidige contracten tussen de gemeente en zorgaanbieders? Indien nee, zijn normen ten aanzien van dierenwelzijn contractueel vastgelegd in die gevallen waarin dieren worden gebruikt in hulpverlening?

7. Bent u bereid om in de aanbesteding voor de uitvoering van Wmo-arrangementen per 1 januari 2021 te verankeren dat zorgaanbieders kennis geven van het gebruik van dieren in hulpverlening als zij daartoe wensen over te gaan? Indien nee, waarom niet?

8. Bent u bereid om in voornoemde aanbesteding te verankeren dat zorgaanbieders moeten voldoen aan de strengste normen ten aanzien van dierenwelzijn? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe gaat u dit criterium voor gunning vormgeven?

Volgens de Raad voor Dieraangelegenheden schort het momenteel aan regels over het gebruik van dieren in hulpverlening. Deze aanbeveling brengt zij ook over aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), waaraan zij met haar zienswijzen gevraagd en ongevraagd advies geeft.

9. Deelt u de mening van de Raad voor Dieraangelegenheden dat het momenteel aan regels schort over het gebruik van dieren in hulpverlening? Indien nee, waarom niet?

10. Bent u bereid de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit aan te sporen de aanbeveling voor het maken van regels over het gebruik van dieren in hulpverlening ter harte te nemen? Indien nee, waarom niet?

Op 13 november heeft de Raad de motie ‘Groene dagbesteding voor mensen met dementie^³’ aangenomen. In de motie wordt het gebruik van dieren ook onder groene dagbesteding geschaard. Afdoening van de motie gebeurt in het uitvoeringsplan ‘Rotterdam Ouder en Wijzer’, blijkt uit een brief van het college.

11. Bent u bereid in het uitvoeringsplan ‘Rotterdam Ouder en Wijzer’ reeds invulling te geven aan dierenwelzijn waar het groene dagbesteding in de vorm van dierondersteunende interventies betreft? Indien nee, waarom niet?

1 https://www.rda.nl/binaries/raad-voor-dierenaangelegenheden/documenten/zienswijzen/2019/05/21/rda-zienswijze-dierbare-hulpverleners-welzijn-voor-mens-en-dier/RDA.2019.107+RDA+Zienswijze+Dierbare+hulpverleners+Welzijn+voor+mens+en+dier+%28Volledige+rapport%29.pdf

2 https://www.rotterdam.nl/wonen-leven/inkoop-wmo-arrangementen/

3 https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/7053683/1/18bb9368

Indiendatum: mei 2019
Antwoorddatum: 25 jun. 2019

1. Wat kunt u in algemene zin zeggen over het gebruik van dieren in hulpverlening zoals dat in Rotterdam gebeurt?

"Het is ons nu nog niet bekend of er bij de uitvoering van de zorgtaken waar de gemeente verantwoordelijK voor is (Wmo en Jeugdwet) gebruik wordt gemaakt van dierondersteunende interventies. In de Nota Dierenwelzijn, die binnenkort beschikbaar zal zijn voor de Raad. wordt aandacht besteed aan de inzet van dierondersteunende interventies in hulpverlening. In het kader van deze nota wordt uitgezocht welke gecontracteerde zorgaanbieders gebruik maken van dieren in hun hulpverlening."

"Nee, dat is ons niet bekend. Dergelijke interventies zijn niet contractueel vastgelegd De gemeente bepaalt welk resultaat een zorgaanbieder moet bereiken met een cliënt. De zorgaanbieder heeft de ruimte om, binnen de gestelde kaders, op basis van hun deskundigheid, in overleg met de cliënt de zorg en ondersteuning zelf vorm te geven. De gemeente vraagt van zorgaanbieders geen rapportages over individueel ingezette interventies bij onze cliënten."

3. Hoe vergewist u dat tijdens dierondersteunende interventies de strengste normen ten aanzien van het welzijn van dieren worden nageleefd? En ziet u in naleving voor de gemeente een rol weggelegd?

"In de overeenkomsten met de zorgaanbieders is opgenomen dat zorgaanbieders zich dienen te houden aan de relevante en toepasselijke wet- en regelgeving. Wanneer zorgaanbieders gebruik maken van interventies met behulp van dieren, dienen zij dus te voldoen aan relevante wet- en regelgeving op dit gebied. Hei Rijk is bevoegd voor het stellen van regels en het handhaven van regels op grond van dierenwelzijn."

4. Weet u welke van de door de gemeente gecontracteerde zorgaanbieders momenteel gebruik maken van dieren in hulpverlening?

"Zie het antwoord op vraag 1."

5. Stelt u dat dierondersteunende interventies in hulpverlening betere resultaten geeft dan als deze interventies achterwege blijven? Indien ja, waaruit blijkt dit?

"Dit is voor ons onbekend, zie de eerder gegeven antwoorden."

"Zie het antwoord op vraag 3."

"De huidige eis, zoals verwoord in het antwoord op vraag 3, wordt ten minste weer opgenomen bij een eventuele volgende aanbesteding. Over overige eisen voor die aanbesteding (of andere vorm van inkoop) besluiten we bij de vaststelling van de volgende inkoopstrategie. We zullen daarbij verschillende belangen moeten afwegen, zoals het monitoren op de inzet door zorgaanbieders versus een zo laag mogelijke administratieve lastendruk."

"De gemeente sluit aan op de landelijke wetgeving."

9. Deelt u de mening van de Raad voor Dieraangelegenheden dat het momenteel aan regels schort over het gebruik van dieren in hulpverlening? Indien nee, waarom niet?

"Dierondersteunende interventies zijn acceptabel mits het welzijn van het dier in voldoende mate geborgd is. Op dit gebied ontbreekt inderdaad specifieke regelgeving."

"Het is de verantwoordelijkheid van het ministerie van LNV om regelgeving te ontwikkelen rondom dierenwelzijn en het gebruik van dieren in hulpverlening. De gemeente Rotterdam zal informeren bij het ministerie van LNV naar de reactie van de minister op het advies van de RDA."

"Nee, want in het uitvoeringsprogramma Rotterdam Ouder en Wijzer zijn vooralsnog geen specifieke activiteiten opgenomen met betrekking tot de inzet van dieren of dierverzorging in de groene dagbesteding. Mocht dit aan de orde zijn, dan zal in de overeenkomst/opdrachtverstrekking worden opgenomen dat opdrachtnemer zich dient te houden aan de relevante en toepasselijke wet- en regelgeving op het gebied van dierenwelzijn."