Raadsvragen: De vervuiler betaalt
-
- Vragen
- Raadsvragen: De vervuiler betaalt
Indiendatum: aug. 2018
Geacht college,
Op 23 juni 2018 ramde het schip de Bow Jubail van de Noorse reder Odfjell Management AS de kade van de Derde Petroleumhaven in de Botlek, met als gevolg dat er bijna 220 ton aan stookolie weglekte. Ruim anderhalve maand na dit incident wordt de geleden schade door toedoen van de olielekkage geschat op een slordige tachtig miljoen euro. Daarbij komen ook nog de kosten die gepaard gaan met de schoonmaak van ruim negen kilometer aan oevers langs de Derde Petroleumhaven en de Nieuwe Waterweg. Deze nieuwe schadepost blijkt uit een artikel op de website van RTV Rijnmond1.
1. Heeft u inzicht in de totaalsom van de geleden schade die het gevolg is van het incident met de Bow Jubail? Indien ja, wat is de totaalsom? Indien nee, bent u bereid de Raad op een later moment te informeren over de totaalsom?
Het zijn voornamelijk publieke actoren die de schade voor hun rekening hebben genomen, zoals het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) en Rijkswaterstaat. Zo heeft het HbR – waar de gemeente Rotterdam grootaandeelhouder van is – voor zo'n dertig miljoen euro aan reparatiekosten gemaakt. De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam vindt dat elke euro aan geleden schade moet worden verhaald op de veroorzaker, in dezen Odfjell Management AS. De vervuiler betaalt. Burgers moeten hier niet voor opdraaien.
2. Bent u het met ons eens dat de vervuiler moet betalen? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe staat u het HbR bij in het aansprakelijk stellen van Odfjell Management AS voor de reparatiekosten die zij voor haar rekening heeft genomen?
Indien de berichtgeving klopt, beroept Odfjell Management AS zich op internationale afspraken om niet aansprakelijk te kunnen worden gesteld voor de totaalsom van de geleden schade. Het is vooralsnog gissen op welke afspraken de reder zich baseert.
3. Heeft u enig idee op welke internationale afspraken Odfjell Management AS zich baseert?
Mogelijk betreft een internationale afspraak waarop Odfjell Management AS zich baseert het 'Verdrag inzake beperking van aansprakelijkheid voor maritieme vorderingen'2 uit 1976, dat later (in 1996) is geamendeerd. In dit verdrag zijn beperkingen opgenomen ten aanzien van aansprakelijkheid van reders voor schade als gevolg van hun maritiem handelen. In dit verdrag staat echter ook het volgende artikel:
“Artikel 4. Gedragingen die de beperking opheffen
Een aansprakelijke persoon is niet gerechtigd zijn aansprakelijkheid te beperken, indien bewezen wordt dat de schade het gevolg is van zijn persoonlijk handelen of nalaten, begaan hetzij met het opzet zodanige schade te veroorzaken, hetzij roekeloos en met het wetenschap dat zodanige schade er waarschijnlijk uit zou voortvloeien.”
Het is in dit licht wellicht belangrijk na te gaan of de kapitein van de Bow Jubail aansprakelijk kan worden gesteld voor de totaalsom van de geleden schade, mocht Odfjell Management AS succesvol zijn in het verwijzen naar internationale afspraken om onder haar aansprakelijkheid voor de totaalsom van de geleden schade uit te komen. Dit is een zaak voor het Openbaar Ministerie (OM).
4. Denkt u dat het aangehaalde artikel in voornoemd verdrag soelaas biedt als Odfjell Management AS succesvol is in het verwijzen naar internationale afspraken om onder haar aansprakelijkheid uit te komen? Indien nee, waarom niet? Indien ja, bent u als bevoegd gezag van het havengebied en als hoeder van het algemeen belang bereid om in contact te treden met het OM over een strategie de kapitein dan wel direct of indirect zijn werkgever (Odfjell Management AS) volledig aansprakelijk te stellen?
De Nieuwe Waterweg valt onder verantwoordelijkheid van het Rijk. De oevers van deze vaarweg zijn nodig om het verkeer in goede banen te leiden. Het lijkt ons daarom logisch dat het Rijk in eerste instantie verantwoordelijk is voor het schoonmaken van de oevers, hangende een onderzoek naar aansprakelijkheid.
5. Welke instantie betaalt de schoonmaak zolang Odfjell Management AS weigert zich aansprakelijk te stellen voor deze schadepost? Indien het HbR, waar stopt de juridische verantwoordelijkheid van het HbR en begint de verantwoordelijkheid van het Rijk voor het schoonmaken van de oevers van de Nieuwe Waterweg? Indien het HbR niet wil of kan garant staan voor de schoonmaakkosten, wat gebeurt er dan?
Mochten belanghebbenden zoals het HbR, Rijkswaterstaat en een aantal andere actoren succesvol zijn in het aansprakelijk stellen van Odfjell Management AS voor de totaalsom van de geleden schade, dan is het de vraag of het bedrijf aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Hier is kennis over de financiële situatie van Odfjell Management AS van belang.
6. Denkt u dat Odfjell Management AS de totaalsom van de geleden schade kan betalen, op basis van de financiële situatie die thans bij het bedrijf geldt? Indien ja, waarom? Indien nee, waarom niet? Indien nee, welke risico's loopt de gemeente Rotterdam indirect via haar aandeelhouderschap van het HbR als Odfjell Management AS niet kan betalen?
1 https://www.rijnmond.nl/nieuws/171643/Havenbedrijf-Rotterdam-moet-door-olielekkage-9-kilometer-oever-vervangen
2 http://wetten.overheid.nl/BWBV0003239/2015-06-08#Verdrag_2
Indiendatum:
aug. 2018
Antwoorddatum: 19 mrt. 2019
1. Heeft u inzicht in de totaalsom van de geleden schade die het gevolg is van het incident met de Bow Jubail? Indien ja, wat is de totaalsom? Indien nee, bent u bereid de Raad op een later moment te informeren over de totaalsom?
"Zo’n 150 partijen stellen schade te hebben geleden als gevolg van het incident. Van het HbR begrijpen wij dat niet bekend is wat de totale omvang van de schade is. Meer duidelijkheid hierover is te verwachten op het moment dat alle schadelijdende partijen hun vorderingen indienen."
2. Bent u het met ons eens dat de vervuiler moet betalen? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe staat u het HbR bij in het aansprakelijk stellen van Odfjell Management AS voor de reparatiekosten die zij voor haar rekening heeft genomen?
"Wij onderschrijven het uitgangspunt dat de vervuiler moet betalen. Het HbR onderzoekt alle juridische wegen om zijn schade te kunnen verhalen. Het HbR heeft zowel de scheepseigenaar als de rederij aansprakelijk gesteld voor de geleden en nog te lijden schade. De inleidende stelling dat het HbR ‘voor zo n dertig miljoen’ aan reparatiekosten zou hebben gemaakt is overigens niet correct. De totale omvang van de schade en derhalve de gemaakte kosten is nog niet bekend."
3. Heeft u enig idee op welke internationale afspraken Odfjell Management AS zich baseert?
"NCCI Odfjell Tankers heeft een verzoekschrift ingediend tot beperking van haar aansprakelijkheid op grond van het Bunkerverdrag. Dit verzoek is bij beschikking van 9 november 2018 door de rechtbank Rotterdam afgewezen. Tegen deze beschikking kan beroep worden aangetekend. Tevens kan een nieuw beperkingsverzoek op andere grondslag worden ingediend, te weten op grond van het Internationaal Verdrag inzake de wettelijke aansprakelijkheid voor schade door verontreiniging door olie (CLC)."
4. Denkt u dat het aangehaalde artikel in voornoemd verdrag soelaas biedt als Odfjell Management AS succesvol is in het verwijzen naar internationale afspraken om onder haar aansprakelijkheid uit te komen? Indien nee, waarom niet? Indien ja, bent u als bevoegd gezag van het havengebied en als hoeder van het algemeen belang bereid om in contact te treden met het OM over een strategie de kapitein dan wel direct of indirect zijn werkgever (Odfjell Management AS) volledig aansprakelijk te stellen?
"Wij verwijzen naar de beschikking van de rechtbank Rotterdam van 9 november 2018. Wij kunnen niet in detail treden over de verdere ínhoud en juridische aanpak van de kwestie. Dit zou de uitkomst en het verdere proces kunnen schaden. Daarbij is nog veel onduidelijk. Dit laat onverlet dat het HbR benadrukt alles in het werk te stellen om de schade te verhalen."
5. Welke instantie betaalt de schoonmaak zolang Odfjell Management AS weigert zich aansprakelijk te stellen voor deze schadepost? Indien het HbR, waar stopt de juridische verantwoordelijkheid van het HbR en begint de verantwoordelijkheid van het Rijk voor het schoonmaken van de oevers van de Nieuwe Waterweg? Indien het HbR niet wil of kan garant staan voor de schoonmaakkosten, wat gebeurt er dan?
"Wij begrijpen dat het HbR en Rijkswaterstaat in continu overleg met elkaar zijn over de aanpak en de afbakening. Het HbR heeft aangegeven dat er een duidelijke knip is te maken tussen het punt waar de verantwoordelijkheid van HbR eindigt en die van RWS begint (en andersom). Op dít moment maken verschillende partijen kosten: HbR voor zover het de schoonmaak van de eigen assets betreft (met name de glooiingen), de bedrijven in de haven voor wat betreft het schoonmaken van de eigen steigers en RWS voor wat betreft de schoonmaak in en langs de rivier."
6. Denkt u dat Odfjell Management AS de totaalsom van de geleden schade kan betalen, op basis van de financiële situatie die thans bij het bedrijf geldt? Indien ja, waarom? Indien nee, waarom niet? Indien nee, welke risico's loopt de gemeente Rotterdam indirect via haar aandeelhouderschap van het HbR als Odfjell Management AS niet kan betalen?
"Ja, het HbR is van mening dat NCC Odfjell Tankers c.q. haar verzekeraars in staat zouden moeten zijn de schade te vergoeden. Het gaat echter vooralsnog om de vraag of NCC Odfjell Tankers met succes een beroep kan doen op beperking van haar aansprakelijkheid en derhalve haar verplichting tot schadevergoeding kan beperken."
Wij staan voor:
Interessant voor jou
Raadsvragen: Weersextremen te lijf met een groene leefomgeving – aanvullende vragen op 18bb6188
Lees verderRaadsvragen: Afval naar de stort
Lees verder