Raads­vragen: Armoede is medisch

Indiendatum: 20 dec. 2022

Geacht college,

Vrijdag 16-12-2022 was, in een bericht op LinkedIn van een bekende Rotterdamse huis- en straatarts, een brief te lezen van de gemeente Rotterdam aan de arts waarin de gemeente verzoekt om bijna het gehele medisch dossier van haar patiënt. De reden: een toekenning van 500,- euro vanuit de langdurige bijzondere bijstand om haar verhoogde energierekening als gevolg door medische omstandigheden te kunnen betalen. De brief hebben we als bijlage toegevoegd aan deze schriftelijke vragen.

De gemeente heeft op voornoemd bericht gereageerd. We hebben de reactie eveneens als bijlage toegevoegd.

Verwacht mag worden dat wanneer hiervoor bevestiging van een arts nodig is, deze ook kan volstaan met een bevestigend antwoord zonder dat er daadwerkelijke medische gegevens gedeeld worden. Echter denkt de gemeente hier anders over en legt, in antwoord aan ons na ambtelijk navragen en dus in navolging op de reactie op voornoemd bericht, het volgende uit:

“Bijzondere bijstand is bedoeld om mensen te helpen die in een financieel zeer lastige situatie zitten en het geld echt nodig hebben. Als zij bijzondere bijstand aanvragen voor bv warmtetoeslag op basis van medische gronden, dan vragen en beoordelen we dit via een arts via een onafhankelijk advies. Zodat het geld bij de mensen terecht komt die het echt hard nodig hebben.

1 Er kan daarbij inderdaad om veel informatie worden gevraagd, bijvoorbeeld over de prognose op verbetering als het gaat om een aanvraag voor langer lopende Bijzondere Bijstand. 2 Deze medische informatie wordt echt uitsluitend tussen artsen uitgewisseld en belandt dus NIET bij de gemeente.

3 Op basis van deze medische beoordeling bepaalt de gemeente vervolgens de hoogte van de uitkering van de bijzondere bijstand. 4 Deze controle wordt altijd zo uitgevoerd als er op basis van medische gronden een aanvraag wordt gedaan, om ervoor te zorgen dat het geld terecht komt bij mensen die er recht op hebben.

De gemeente zal met de huisarts in gesprek gaan om het beleid toe te lichten en te hebben met elkaar over wat hij tegenkomt in zijn werk en hoe we onze dienstverlening kunnen verbeteren.”

1. Kunt u de wettelijke basis voor het opvragen van “deze aanvraag van informatie voor langer lopende Bijzondere Bijstand” in de beantwoording doen toekomen in wet, artikel en lid en de wettelijke tekst geciteerd?

2. Op welke wijze heeft de aanvrager/patiënt hier toestemming voor gegeven? Op welke wijze wordt gegarandeerd dat deze uitwisseling tussen artsen plaatsvindt? Welk beveiligd mailsysteem wordt hiervoor gebruikt? Hoelang worden deze gegevens bewaard en waar?

3. Hoe wordt er tussen de arts behorend bij de gemeente en de gemeente gecommuniceerd of de medische gronden gegrond zijn? Met andere woorden welk beveiligd communicatiemiddel wordt gebruikt? Welke gegevens worden gedeeld?

4. Kunt u de wettelijke basis voor deze “controle op medische gronden” in de beantwoording van deze vraag doen toekomen in wet, artikel en lid en de wettelijke tekst geciteerd?

5. Kunt u uitleggen wat de noodzaak is dat de arts van de gemeente de medische gegevens per brief, deelt met de huisarts van patiënt?

6. Kunt u de wettelijke basis voor deze openlijk gedeelde inhoud doen toekomen in wet, artikel en lid met wettelijke tekst geciteerd?

7. De arts die medische gegevens moet delen moet ook weten voor welke medische gegevens de patiënt toestemming heeft gegeven. Wordt de toestemmingsverklaring met daarop de specifieke medische vragen met akkoord voor ieder onderdeel van patiënt gedeeld met de arts die de medische gegevens moet verstrekken? Zo nee, waarom niet?

Artikel 30 lid 4 van de Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming[1] luidt als volgt:

“Indien toepassing wordt gegeven aan het eerste, tweede of derde lid, worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die krachtens het eerste, tweede of derde lid bevoegd zijn tot verwerking daarvan.”

8. Kunt u de wettelijke basis: wet, artikel en lid met geciteerde wettekst doen toekomen die u de uitzondering biedt op de wettelijke basis van de AVG-uitvoering op de wettekst die hierboven geciteerd staat?

Wij zien uw beantwoording met belangstelling tegemoet.

[1] https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/2021-07-01