Bijdrage: Uitgangs­punten Woon­ak­koord (tweede bespreking)


Uitge­sproken in de verga­dering van de commissie BWB op 15 februari 2023

15 februari 2023

Voorzitter,

We hebben destijds als fractie tegen de motie gestemd te komen tot een woonakkoord. De reden is dat wonen primair een waardengedreven debat is waar politieke tegenstellingen prima mogen botsen. Zonder wrijving geen glans. Tegenstelling is namelijk iets anders dan polarisatie. De politieke partijen in deze gemeenteraad kijken nu eenmaal op verschillende manieren naar betaalbaarheid, beschikbaarheid en toekomstbestendigheid van wonen.

Toch hebben we waardering voor de inspanningen van deze commissie om met hoofdlijnen te komen waarop het nieuwe woonbeleid van deze gemeente gestoeld moet zijn. De gemeenteraad neemt met dit woonakkoord duidelijk regie in de volkshuisvestelijke opgave van de gemeente om invulling te geven aan de verplichting uit de Grondwet om al het mogelijke te doen mensen te voorzien in woonruimte. En dat is ook wat waard, voorzitter.

Ja, voorzitter. Volkshuisvesting. Laten we wonen weer beschouwen als zorgplicht van de overheid. De afgelopen jaren is de woonagenda van de gemeente voor een te groot gedeelte bepaald door de markt, die schuurt aan betaalbaarheid en beschikbaarheid van woningen voor de lagere inkomens. Feitelijk bepaald door de gemeente, maar op voorspraak van de markt. De markt heeft een belang dat soms overeenkomt met het publieke belang, maar veel vaker niet. Dat zag met name op het nieuwbouwprogramma, dat vooral de segmenten hoger en top bedient.

Eigenlijk is dit de kern, voorzitter. De gemeentelijke overheid moet er weer voor alle Rotterdammers zijn. Het moet volkshuisvesting ademen. Voor de nieuwe Woonvisie wensen wij een wethouder met rechte rug en sterke knieën die ook weleens nee zegt tegen investeerders of ontwikkelaars.

Een duidelijke opgave voor de komende jaren is om orde te scheppen in de cijferbrij, waar de Rekenkamer ook al op wees en zelfs de titel van haar onderzoek op baseerde. Thuis in cijfers, voorzitter. De afgelopen jaren deed het college aan creatief boekhouden. Sommige projecten stonden wel ingeboekt als sociaal, maar waren het niet. En het college kwam er niet altijd smetteloos mee weg.

Twee gênante situaties ter illustratie, voorzitter. Als vier woningcorporaties de gemeenteraad een brief sturen over de onheuse vertienvoudiging van de sociale nieuwbouwproductie, moet je je als wethouder wonen achter de oren krabben. Gebeurd in 2021. En in datzelfde jaar achtte de eigenaar van Our Domain aan de Blaak het nodig om aan alle onduidelijkheid een einde te maken met haar brief aan de gemeenteraad, we citeren: “OurDomain Rotterdam Blaak is niet ontwikkeld als een sociaal woningbouwproject.” Het project wordt door de gemeente tot de dag van vandaag nog meegeteld in de sociale voorraad van de gemeente.

We kunnen daarom niet wachten totdat uitgangspunt 4 realiteit wordt. De definitie van wat als sociaal mag doorgaan zal vast niet perfect zijn, maar beter dan wat we nu hebben. Want nu hebben we nog niets. Dit regelt eerlijke cijfers aan de aanbodzijde. Maar dan zijn we er nog niet. Als Partij voor de Dieren hebben we al vaak aangegeven dat er ook eerlijkheid aan de vraagzijde moet worden betracht. Institutionele huishoudens en studenten zijn hier onderdeel van en moeten worden meegeteld.

Dat lezen we nu niet terug, evenmin als: stoppen met het toepassen van de Rotterdamwet, afschaffing kostendelersnorm, stadsbrede opkoopbescherming, huurteams in alle wijken, een leegstandsverordening, een groennorm voor alle woonwijken, een doelgroepenverordening in bestemmingsplannen, een energieneutrale woning voor iedereen. En ga zo maar door. We zullen het uiteindelijke product, de Woonvisie, scherp toetsen op naleving van al deze punten. Daar moet het geregeld zijn.

Gemakshalve slaan we de collegereactie op het woonakkoord over, we laten ons plezier er niet door vergallen. Voor nu zien we het woonakkoord als duidelijke opdracht aan het college. Die moet aan de bak. De bal ligt bij de wethouder.

Tot zover, voorzitter.

--

Klik hier voor de uitzending van de vergadering op het raadsinformatiesysteem van de gemeenteraad van Rotterdam.