Bijdrage: Ontwerp-partiële herziening omge­vings­visie Rotterdam-Oostflank


Uitge­sproken in de verga­dering van de commissie BWB op 20 september 2023

20 september 2023

Voorzitter,

We staan aan de vooravond van een grote herinrichting aan de oostkant van de stad. Tenminste, als het aan het college van burgemeester en wethouders ligt. B&W wil stadsnatuur opofferen voor verstedelijking en werpt ons daarmee terug in het stenen tijdperk. Daar komt het voor ons op neer.

Natuurlijk schuilt er publieke waarde in de plannen van het college, te weten toevoeging van nieuwe woningen en een nieuwe openbaarvervoersverbinding over de Maas. Dat betwist ook niemand. Maar wat ook niemand betwist, is dat er hier grote offers voor moeten worden gebracht. Dit hele plan is geen onproblematische win-winsituatie met iedereen in de polonaise. Nee, voorzitter, er zijn winnaars en verliezers. Het college maakt een scherpe keuze over wat zij waardevol vindt te behouden en wat kan worden geloosd op de vuilnisbelt van stadsontwikkeling.

Er moeten drie volkstuinverenigingen wijken, zo’n kleine zeshonderd tuinen en daarmee ruim tien procent van het stedelijke bestand. Dit is een hele forse klap die de natuur te verduren krijgt, omdat de volkstuinen een thuis bieden aan vele soorten flora en fauna. Het is niet voor niets een kernbiotoop in het nieuwe biodiversiteitsbeleid, met gidssoorten als ransuil, vos en gehakkelde aurelia. Die kernbiotoop wordt nu teniet gedaan, of in ieder geval geweld aangedaan.

Het omploegen van natuurpolder De Esch is minstens zo schadelijk voor de kwaliteit van de leefomgeving voor dier en mens. Zoals bekend moet mogelijk tot 175 meter landinwaarts worden afgegraven om zo plek te bieden aan een van de pijlers van de nieuwe stadsbrug. In deze natuurpolder – openbaar wandelgebied – zijn dit jaar als 342 soorten waargenomen met een zogenoemde 'bioblitz'. Bijvoorbeeld het kroosvlindertje, tjiftjaf of rosse metselbij. Zo kunnen we nog wel even doorgaan.

De biodiversiteitscrisis en de klimaatcrisis gaan hand in hand met de plannen voor Oostflank. Volkstuinen en de natuurpolder zijn als een waterspons, zorgen voor verkoeling en gaan bodemdaling tegen. Gaat allemaal overboord met deze bouwagenda.

Voorzitter, alles begint met ruimtelijke ordening. Hoe moeten we de groenagenda van dit stadsbestuur lezen als de verstening van Rotterdam er als een sluier overheen hangt? Je kunt nog zo veel visies op biodiversiteit, klimaatadaptatie of vergroening van de stad schrijven, maar wat is het waard? Het verdichten van de stad, in ieder geval zoals het college het voorstaat, raakt aan alle ogenschijnlijk goede bedoelingen om van Rotterdam een plek te maken waar het goed toeven is voor mensen en dieren.

We twijfelen ook niet aan die goede bedoelingen, maar dit college wil de kool en de geit sparen. Het is ecomodernisme ten top om, dixit collega’s Van Dommelen, Mohamed-Hoesein, De Haan en Verhoef (toevallig allemaal lid van de coalitie), “groei en duurzaamheid” te laten samengaan, en dan woningbouw aan te voeren als catalysator. Sommigen in deze zaal kennen nog de Club van Rome en ‘grenzen aan de groei’, dat daarna door het kapitalistische idee van duurzame ontwikkeling om zeep is geholpen. Het komt namelijk niet uit als je ook weleens nee moet zeggen.

Bij deze wethouder hoeven we niet te zijn. Die zou het liefst nog de tuin van het stadhuis willen verdichten, want al dat groen is toch behoorlijk ruimte-extensief. Dat heet dan ‘goede groei’, een nietszeggend begrip. Wij wenden ons liever tot de genoemde collega’s die stellen dat “als we met z’n allen willen dat de overheid visie en daadkracht toont, we ook zullen moeten accepteren dat dit kan schuren.” Voorzitter, wij accepteren dit niet. Wij hoeven geen Hong Kong aan de Maas. Het is bezopen dat wij in de stad groen bloed moeten laten terwijl er om ons heen duizenden hectares aan landbouwareaal klaarliggen voor onder meer woningbouw. Dát is visie, dát is daadkracht. Zo kunnen Mies, Piet, Fatima en Mehmet lekker op hun tuintje blijven en kunnen alle Rotterdammers nog dagelijks genieten van de Eschpolder.

Tot zover.

--

Klik hier voor de uitzending van de vergadering op het raadsinformatiesysteem van de gemeenteraad van Rotterdam.