Bijdrage: Afwe­gings­kader filan­tropie

Voorzitter,

Het college wil bij nader inzien geen kader voor filantropie opstellen. Dat vinden wij geen goed teken. Het was behoorlijk ironisch om in de brief van het college te lezen dat zij zich in haar afweging laat leiden door wensen en bedenkingen van filantropische instellingen zelf. Typisch, voorzitter. Want daar zit voor ons de kern: de invloed van filantropie draagt geen democratische legitimering. Maar het college voedt zich ermee, want haar plannen worden met filantropengeld gefinancierd. Waarom dan de hand bijten die je voedt, voorzitter?

Nou, dat kunnen wij u vertellen. Een filantroop kan zich zonder opgaaf van redenen terugtrekken uit een project met publieke waarde. En dat is zeker niet hypothetisch. Weet u waar al dat gezeur met Museum Boijmans van Benuningen van komt? De wethouder rekent zich rijk met veertig miljoen euro van een filantroop en spiegelt een droombeeld voor aan de gemeenteraad. Maar ondertussen vraagt die filantroop er wel iets voor terug. Als je dan je rug recht houdt, zoals de directeur van Boijmans, krijg je dit: de filantroop nokt ermee en wij zitten nu in de zeik met een project dat is uitgesteld en financieel ontzettend uit de klauwen loopt.

Het filantropisch kader is uitermate geschikt als afdoening van onze motie ‘Belastingontwijking is onethisch’. Allereerst vinden wij het problematisch dat filantropen geen belasting hoeven te betalen voor schenkingen aan ANBI-stichtingen, maar dat is een zaak voor de wetgever. Waar wij ons als gemeenteraad wél over hebben uitgesproken is dat we geen zaken doen met organisaties die actief zijn in niet-coöperatieve rechtsgebieden. Uit onze vragen over filantropie vanuit Stichting De Verre Bergen blijkt dat het geld van deze stichting die zij dus stukslaat in onze stad, voortkomt uit dividenden uitgekeerd door HAL Holding N.V.. Wij willen weten of over deze dividenden belasting is betaald. HAL Holding N.V. zetelt namelijk op Curaçao en alle aandelen zijn bezit van HAL Trust waarvan het vermogen wordt beheerd door een firma op de Bermuda-eilanden. Het grootste deel van deze aandelen zijn in bezit van de familie Van der Vorm, waarvan de pater familias in Monaco woont.

De Volkskrant noemde dit in 2016, met alle juridische creativiteit, een bonte kerstboom.

Het vermogen van Stichting De Verre Bergen wordt dan weliswaar niet beheerd in een belastingparadijs, maar de oorsprong zeer mogelijk wel. Wij vinden dat het college een onderzoeksplicht heeft om na te gaan of er hier belasting is ontweken. Het college moet ook wel, om onze motie te kunnen uitvoeren. Gaat het college dit doen?

In antwoord op eerder gestelde vragen over filantropie stelt het college dat zij zaken doet met Stichting De Verre Bergen in de verschijningsvorm van Stichting Nieuw Thuis Rotterdam, het project Moeders van Rotterdam en Buzz010 en dan: “en zo meer”. Het college wil geen volledige opsomming geven. Die willen wij nu wel: graag een toezegging van het college waar de gemeente Rotterdam in bestuurlijke zin samenwerkt met Stichting De Verre Bergen en alle rechtspersonen die onder de vlag van deze stichting opereren. Behalve SNTR is dat ook Stichting Droom & Daad. We willen dat het college de hele gemeentelijke organisatie doorlicht, dus tot en met vergroening van het kokerplein, de negatieve grondexploitatie voor Fenix 2 omdat het college woningen opoffert voor een museum, en aantasting van Het Park door een stroman van de familie Van der Vorm.

Tot zover, voorzitter.

--

Klik hier voor de uitzending van de vergadering op het raadsinformatiesysteem van de gemeenteraad van Rotterdam.